Namen op ‘-es’ en ‘-ez’

Inleiding

De meeste (of zelfs alle?) Spaanse achternamen die eindigen op ‘-ez’ zijn, net als de Portugese op ‘-es’, zogenaamde paroxitonen. Dat wil zeggen dat ze de klemtoon op de voorlaatste lettergreep hebben, zodat een kuut (´, accent aigu) nodig is om die klemtoon aan te duiden. In het Portugees is dat accentteken daarentegen niet nodig, omdat de overeenkomstige namen in die taal op ‘-es’ eindigen. De spellingsregels zijn zo dat de aanwezigheid van die ‘s’ aan het eind het woord automatisch paroxitoon maakt, zonder dat een accentteken nodig is.

Vergelijk de naam van de bekende schrijver Eça de Queiroz, zonder accent, klemtoon op de laatste lettergreep. Deze naam wordt ook wel gespeld als Eça de Queirós, met accent. Beide spellingen klinken hetzelfde.

Tabel

Spaanse achternaam	Portugese achternaam
Álvarez	Álvares
Álvez	Alves
Antúnez	Antunes
Aranjuez (!)	??
Chávez	Chaves
El Cordobés (!)
Estébanez, Estévanez	??
Estévez	Esteves
Fernández	Fernandes
Domínguez	Domingues
Gálvez	Galves ??
Giménez, Jiménez, Ximénez	Ximenes
Gómez	Gomes
González	Gonçales
Gutiérrez	Guterres
Herráez	Ferraz?, Ferras?, Ferrás?
Hernández	Hernandes
Ibáñez	Ianhes?
Jerez (!)	Xerez (!)
Juárez	Joares
Laínez	Laíns
López	Lopes
Martínez	Martins
Márquez (Gabriel García)	Marques
Méndez	Mendes (Sérgio, da Costa)
Móntez	Montes
Núñez	Nunes
Pérez	Peres (Kenneth, Belle)
Ramírez	Ramires
Pírez	Pires
Rodríguez	Rodrigues
Sáez	??
Sánchez	Sanches
Suárez	Soares
Valdez, Valdés (!)
Vázquez	Vasques
Velázquez, Velásquez	Velasques
Peneda-Xurés (!)	Peneda-Gerês (!)
Yáñez	Eanes
Spaanse achternaam	Portugese achternaam

Beklemtoning van woorden

Het woord is	als de klemtoon valt op deze lettergreep:	Voorbeeld
oxytonon	laatste	arroz
paroxytonon	voorlaatste	palavra
proparoxytonon	voorvoorlaatste	última