15– [sic, niet 2011, ondanks de bestandsnaam]
Nieuwe stukjes begin ik meestal te bouwen op basis van een kopie van iets eerders dat erop lijkt of in de buurt staat. Dat spaart tijd bij routinetaken. Zo ontstond dit snelle tussendoorartikel op basis van dit of dit, dat weet ik al niet eens meer precies.
En meteen zag ik weer een fout: één keer stond er “Vila Nova Gaia” in plaats van ‘Vila Nova de Gaia’, terwijl het in hetzelfde stuk ook een heleboel keren wel goed stond.
Hoe kan ik zoiets fout doen en het ook nog eens niet zien bij het nalezen? Ik die anderen altijd voorhou dat ze juist bij namen (van mensen, maar ook van plaatsen) extra zorgvuldig moeten zijn.
Onbegrijpelijk. En bepaald niet de eerste keer.
Het stuk over het interview las ik helemaal door. Uit een noot bleek dat ik toen iets ondanks steeds weer afspelen niet kon verstaan.
Het leek me wel grappig het nu nog eens te proberen. We zijn weer bijna een jaar verder, en ook nu heb ik vrijwel elke dag vele uren lang naar Portugese radiostations geluisterd. Omdat ik dat prettig vind. Soms is dat Rádio Alfa uit Parijs, het fadokanaal of het ‘satelliet’-kanaal. Op de drie muziekkanalen wordt niet gesproken, en op het andere kanaal (waar ik niet veel meer naar luister) grotendeels Portugees maar ook wel Frans. Vaker is het Rádio Amália waar ik naar luister, een station dat tussen de muziek door (uitsluitend fado) ook veel kletspraatjes uitzendt.
Ik luister niet gericht, doe ondertussen iets anders, maar pik er toch veel dingen van op. Ik leer taal zoals een spelend kind, dat niet luistert naar de pratende volwassenen om hem heen. Niet luistert maar wel hoort.
Het interview beluisterde ik dus opnieuw. Gelukkig staat het nog steeds online. Het moeilijke stukje verstond ik weer niet. Na een paar keer opeens wel en toen wist ik meteen waarom. Daarover straks meer.
Nu eerst de tekst:
| Begintijdstip | Citaat in het Portugees | Nederlandse vertaling |
|---|---|---|
2:27; |
Algo que expliquei ontem:
o facto de ter um blogue implica, quer dizer, há
um contacto entre o visitante e [...] ??? [...].
|
Iets wat ik gisteren al uitlegde:
het feit dat je een blog hebt, betekent, het wil zeggen,
er is contact tussen de bezoeker en [...] ??? [...].
|
Wat ik er nu van maak: |
Algo que expliquei ontem: o facto de ter um blogue implica, quer dizer, há um contacto entre o visitante, é sempre a ver no Sitemeter, quem são os visitantes, donde vêm, quanto tempo ficam. O facto de vir gente a verem o que se escreve, obriga a retribuir, pois, sinto me obrigado de escrever todos os dias. |
Iets wat ik gisteren al uitlegde: het feit dat je een blog hebt, betekent, het wil zeggen, er is contact tussen de bezoeker, het is steeds te zien via Sitemeter, wie zijn de bezoekers, waar komen ze vandaan, hoelang blijven ze. Het feit dat mensen komen kijken wat je schrijft, verplicht om iets terug te doen, dus inderdaad, ik voel me verplicht om elke dag iets te schrijven. |
Ik probeerde (onbewust en automatisch, weliswaar) de Portugese klanken te mappen naar bestaande woorden, om zo de weg naar de betekenis te vinden. Maar er zat opeens een stukje Engels tussen zonder dat ik daarop verdacht was. Daardoor kon ik er niks van maken. Denk ik.
Wel raar toch, want ik hoefde niet op te zoeken wat Sitemeter is, ik wist al wat dat was, want ik ben dat namelijk zelf ook gaan gebruiken, juist nadat ik zag dat J. Rentes de Carvalho dat deed.
Maar wanneer was dat? Op 22 januari 2012 dus. Het interview beluisterde ik eind december 2011, toen ik Sitemeter nog niet kende of in elk geval niet zelf gebruikte. Vandaar waarschijnlijk mijn perceptieprobleem.
(Overigens heb ik Sitemeter later weer afgeschaft, vanwege het cookiegedoe.)
Ook verwachtte ik dat na “er is contact tussen de bezoeker” een omschrijving zou komen van de blogmaster, de blogger, de schrijver. Maar die kwam niet, begrijp ik nu. De zin loopt niet, een eerdere aanzet is niet afgemaakt.
Overigens is dat heel gewoon in spontane spreektaal, ook bij mensen die wel degelijk in staat zijn goeie zinnen te componeren. (7 december 2014: hier nog iemand die steeds zijn zinnen niet afmaakt.)
Ook de rest van het fragment heb ik nu iets anders genoteerd. Maar of hij echt zegt wat ik nu heb opgeschreven? Ik weet het werkelijk niet. Het zal toch wel nog iets anders zijn geweest.
Wat ik wel zeker denk te weten ik dat hij “escreve” zegt en niet ‘escrevo’. Dat verschil moet duidelijk te horen zijn aan de middelste klinker, gesloten bij de vervoeging voor de eerste persoon, opener bij de andere personen.
Ik werd me weer, nog meer dan eerder, bewust van dat verschil n.a.v. deze interactie op Facebook. Daarbij vergiste ik me en werd ik welwillend gecorrigeerd, door dezelfde man die indertijd de leerboeken schreef waar ik dat verschil uit leerde (lang niet alle boeken behandelen dit!): Fernando Venâncio.
Heb ik de klinker goed gehoord, dan is er dus een (impliciet of expliciet) onderwerp nodig in de derde persoon. Ik heb daarvoor ‘se’ bedacht, ‘men’ (in het Spaans gebruikt men dat woord vaker zo, maar in het Portugees kan het ook wel). Het zou dan eenzelfde verschijnsel zijn als bij sportmensen, die in interviews (in het Nederlands) vaak op de je-vorm overgaan (‘je’ in de betekenis ‘men’) terwijl ze eigenlijk ‘ik’ bedoelen.
Nogmaals, of J. Rentes de Carvalho het echt zo zei, weet ik niet zeker. Ik denk eigenlijk van niet. Maar wat dan wel?
Overigens is zulke onzekerheid niet beperkt tot het proberen te verstaan van andere talen, ook niet tot talen met een toch wel wat bijzondere uitspraak, zoals het Portugees, want ik heb het met mijn eigen moedertaal ook wel eens.
Hier, hier en hier voorbeelden daarvan.
Het blog van J. Rentes de Carvalho is sinds 19 juli 2012 gesloten. Hopelijk is dat omdat hij werkt aan een roman (in het Portugese interview had hij het daarover), of omdat hij gewoon rust wil.
Toen ik gisteravond (16 nov) weer even op het blog keek, zag ik dat er nieuw ‘artikel’ geplaatst was, met uitsluitend de intrigerende woorden 15 DIAS. Veertien dagen dus (sic, ik kan wel tellen!), een periode van twee weken.
Wat betekent dat? Wijst het ergens op? Zit er iets aan te komen? Gaat het blog weer open?
Inmiddels staat er ook “13 DIAS”.
Copyright © 2011 R. Harmsen, alle rechten voorbehouden, all rights reserved