Peter R. de Vries twitterde vandaag om 12:17:
“Interessant interview in #Volkskrant met befaamde psycholoog #JamesCantor die claimt dat pedofilie net als homofilie is aangeboren.”
Kan ik kort over zijn (in het kader van deze ellenlange artikelserie): taalfout. “Is aangeboren” moet zijn ‘aangeboren is’.
De vraag naar de transitiviteit van het werkwoord laat zich niet stellen, want al bestaat er een werkwoord ‘aanboren’, dat heeft hier duidelijk niets mee te maken. Dus is ‘aangeboren’ bijvoeglijk gebruikt en niet werkwoordelijk, het is geen verleden deelwoord. De enig mogelijk volgorde is dan: met het koppelwerkwoord (dat geen hulpwerkwoord is) erachter en niet ervoor.
Als denkbaar tegenargument zie ik nog wel: het is een voltooide variant van een passieve constructie. “dat [het iemand] is aangeboren” zou dan een verkorting zijn van ‘dat [het iemand] is aangeboren geworden’, als voltooide bijzinvorm van een hypothetisch ‘Deze eigenschap werd hem aangeboren.’.
Maar dat vind ik nogal twijfelachtig, het klinkt nauwelijks als goed Nederlands. Dus: afgewezen.
Peter R. de Vries staat toch niet bekend als iemand die onzorgvuldig met taal omgaat of die voortdurend verhaspelingen debiteert.
Dat hij dan toch, in een tweet, dus waarschijnlijk tamelijk spontaan, deze taalfout maakt, laat zien dat het grammaticaal besef dat achter de hier beschouwde volgordekeuze zit, aan het afkalven is. Mensen kunnen hun aangeboren en later ingevuld en verder ontwikkeld taalgevoel niet meer aanboren om daarvoor vanzelf de juiste oplossing te doen bovendrijven.
(Dit is ook een nogal twijfelachtige beeldspraak. Goed, olie drijft, dat wel, maar toch. Gelukkig is dit het eind van het stuk, dus ik hou er maar mee op.)
Oops, ik heb vrijwel hetzelfde 3,5 jaar geleden ook al geschreven: Aangeboren, aangepraat, aangewaaid. En het ging ook nog over hetzelfde onderwerp: pedoseksualiteit.
Wist ik niet meer. Mijn geheugen is niet meer zo scherp als het geweest is, en ook dat weet ik niet zeker, ik bedoel, of het vroeger wel zo scherp was.
Copyright © 2015 R. Harmsen. Alle rechten voorbehouden, all rights reserved.