Idea: le 23 de julio 2011, texto: le 12–13 e
20–.
Hard to read?
Pro qui audi le hebreo moderne, anque appellate ivrit (עברית), es conspicue le occurrentia frequente del sono [χ], articulate in le parte basse e profunde del gorga.
Le termino ‘gurgitalitate’ io ha derivate del parola de interlingua ‘gurgite’ pro iste parte del corpore. Gurgite, gurgital, gurgitalitate. Alternativas es le ja mentionate gorga, e gutture. Io ha preferite non usar iste ultime, proque le sono es plus tosto uvular o postvelar, [χ], que un [x] velar o guttural.
Le termino ‘gurgitalitate’, que on poterea exprimer con ‘throatiness’ in anglese, e con ‘keligheid’ in nederlandese, sona forsan disagradabile a alicunes, como si io volerea criticar o derider le lingua hebree. Ma il es certemente non assi. Io ama iste lingua e io ama iste sono. In mi lingua materne, le nederlandese, in su variantes parlate al nord del grande fluvios, le sono [χ] es anque frequente, e non es influentiate per vocales anterior. In hebreo, nederlandese, e in germano suisse, il non ha le ‘ich-laut’ [ç] del germano standard.
Le explication del alte frequentia de [χ] in le hebreo moderne es que le sono ha tres fontes etymologic. O plus exactemente duo e medie, o quasi tres.
In le passato remote il debe haber existite un lingua, del qual plus tarde linguas como le amharico, arabe, e hebreo se ha developpate. In iste lingua, como lo ha reconstruite scientistas, existeva phonemas separate con le sonos que existe ancora hodie in arabe, scribite con le litteras ح e خ, phonemas /ħ/ e /χ/. Le sono [ħ] es anque producite profunde in le gorga, ma con un contraction del pharynge realisate per altiar le larynge. Le sono es plus tosto susurrante e fremente, que grattante e raspante como le [χ]. Clarmente differente.
In le hebreo biblic iste duo sonos habeva coincidite. Vermente? O esque mermente il sembla assi, proque le alphabeto usate offereva solo un symbolo pro ambes, ח?
Le alphabeto hodie appellate hebree de facto es un variante del aramaic. Le alphabeto paleohebree resimilava le alphabeto phenicie, que es indirectemente le ancestre de multissime alphabetos, anque le grec, latin, le multe indiches, usque le thai, javanese, etc.
Phenicie, paleohebree, aramaic, hebree moderne: omne iste alphabetos ha in commun que il si ha un symbolo pro [ħ], sed non pro [χ]. Le mesme pro le pendantes sonor: anque la solo un symbolo pro [ʕ], non pro [ʁ]. Gaza es غزة [ˈʁaz:a] in arabe, ma עזה in hebreo. Unquam pronunciate [ʕaz:a], ma hodie [ʔaˈza], como si scribite אזה.
Quanto de novo al pendantes surde, un exemplo de un cognato ubi le ח hebree non corresponde con le ح arabe, como es le plus usual, ma con خ, es flor, in hebreo פרח (con vocales פֶּרַח, peraḥ), contra فَرْخ in arabe, farḫ, que significa pulletto o planton. E il ha le numero 5, חמש in hebreo, خمسة in arabe. Compara le parolas pro 1: אחד e واحد, la le ח e ح coincide.
Le rolos del Mar Morte esseva trovate inter 1947 e 1956 in gruttas presso le sito archeologic Khirbet Qumran (in arabe: خربة قمران, Ḫirbat Qumrān; in hebree isto es: חירבת קומראן; le par خربة/חירבת es anque un exemplo del phenomeno agitate).
Parte del textos sur le rolos del Mar Marte es de libros del Tanakh (תנ״ך), lo que christianos appella le Vetere Testamento. Le textos era mittite sur ‘papiro’ (de facto pergamena, papyro, e in un caso cupro) inter 250 aEC (ante era commun) e 50 EC (era commun).
Usque le discoperta de iste rolos, le plus vetere exemplares del Biblia hebree era le Tanakh masoretic (del seculos septime a undecime CE) e le Torah samaritan (desde le seculo undecime CE).
Assi le plus vetule textos hodie cognite non es in le hebreo o aramaico original, ma es un traduction in greco koine: le Septuaginta. Le nomine traditional es in latino, ma le texto non. Le traduction esseva facite per eruditos judee, inter circa 250 aEC e 50 EC, primarimente in Alexandria in Egypto. Probabilemente lor lingua quotidian esseva le greco, ma ancora illes anque sapeva le hebreo. E de lor traductiones on pote derivar que illes sapeva que le litteras ח e ע in hebreo habeva originalmente, o tunc ancora, duo sonos cata un. Nam illes usava translitterationes differente in greco, pro traducer nomines de personas e locos ab lor textos base in hebreo (e a vices arameo), secundo patronos etymologic.
Il ha un articulo de 1885, in germano, in le qual on trova multe tal nomines. Sentiero de discoperta via Usenet: 1, 2, 3, 4. Ligamine. Le autor es Clemens Könnecke, le titulo Die Behandlung der hebräischen Namen in der Septuaginta. Parte del Programm des Königlichen und Gröning’schen Gymnasiums zu Stargard in Pommern. (Le nomine moderne polonese del citate es: Stargard Szczeciński.) De ille texto, desde le pagina 14/15, io prende alcun nomines exemplari pro plenar un tabella (corrigente parve errores), anque consultante iste sito, assi:
| anglese | hebreo | greco | commentario |
|---|---|---|---|
| Amalek | עֲמָלֵק | Ἀμαλήκ | ע es non o a pena translitterate |
| Ammon | עַמּוֹן | Ἀμμών | |
| Baal | בַּעַל | Βάαλ | |
| Canaan | כְּנַעַן | Χαναάν | |
| Hosea | הוֹשֵׁעַ | Ὡσηέ | |
| Gomorrah | עֲמֹרָה | Γόμορρα | ע es translitterate como γ |
| Gaza | עַזָּה | Γάζα | |
| Segor, Zoar, Zoara, Zogora | צוֹעַר | Σηγώρ, Ζηγώρ, Ζόγορα | |
| Anna, Hanna | חַנָּה | Ἄννα | ח es non o a pena translitterate |
| Enoch, Henoch | חֲנוֹךְ | Ἑνώχ | |
| Eve, Eva | חַוָּה | Εὔα | |
| John | יוֹחָנָן | Ἰωάννης | |
| Noah | נֹחַ | Νῶε | |
| Raab, Rahab, Rachab | רָחָב | Ῥαάβ | |
| Rhooboth, Rehoboth | רְחֹבוֹת | Ῥοωβώθ | |
| Abichail, Abihail | אֲבִיחָיִל | Αβιχαίλ | ח es translitterate como χ |
| Achab, Achaab, Ahab | אַחְאָב | Ἀχαάβ | |
| Nahor, Nachor | נָחוֹר | Ναχώρ | |
| Raab, Rahab, Rachab | רָחָב | Ῥαχάβ | |
| Rachel | רָחֵל | Ῥαχήλ | |
| Tochos, Tahash | תַּחַשׁ | Τοχóς | |
Ergo probabilemente le amalgamation del sonos [ħ] e [χ] a solo [ħ], e de [ʕ] e [ʁ] a solo [ʕ], eveniva primo in le lingua phenicie, ma ancora non in ille altere lingua, multo affin, le hebreo. Le mutation in phenicio o altere dialectos causava que le signos distincte que occurreva ancora in inscriptiones multo ancian, in le scriptura protocanaanita, non plus esseva usate in scripturas plus nove.
Assi le traductores, i.e. autores del Septuaginta, traduceva ab un scripto con solo le litteras ח e ע, ma ancora sapeva que post illos se celava non duo, sed quatro sonos distincte, que in greco illes poteva si distinguer. Tamen in altere aspectos, lor translitteration grec non esseva accurate. Per consequentia, multe nomines in linguas moderne, que ha un fundo biblic, ha hodie formas multo distorquite in comparation con le hebreo original.
Summario del disveloppamento describite usque nunc, quanto al sonos surde:
| Protosemitico | /χ/ | /ħ/ |
| Hebreo del tempore del Septuaginta | /χ/ | /ħ/ |
| Hebreo masoretic | /ħ/ | |
| Hebreo moderne de Israel | /χ/ | |
Primo in aramaico, plus tarde, forsan sub le influentia de iste lingua durante e post le captivitate babylonian, anque in hebreo, il habeva un processo de spirantisation, i.e. phonemas plosive developpava variantes allophonic fricative. Isto eveniva post vocales, si le consonante non esseva geminate.
Del sex consonantes concernite originalmente, /b/, /d/, /g/ e /p/, /t/, /k/, in hebreo moderne solo le pares [b] e [v], [p] e [f], e [k] e [χ] es ancora la. Le perdita del gemination, le influxo de parolas de altere linguas etc. ha causate que le distinction es hodie non plus purmente un de allophonos, sed phonemic.
Io ha mentionate le phenomeno antea, hic e hic.
Assi io pote ora expander le previe tabella:
| Protosemitico | /χ/ | /ħ/ | /k/ | /q/ | |
| Hebreo del tempore del Septuaginta | /χ/ | /ħ/ | [χ] | [k] | /q/ |
| Hebreo masoretic | /ħ/ | [χ] | [k] | /q/ | |
| Hebreo moderne de Israel | /χ/ | /k/ | |||
On vide como le sono [χ], o de facto ora phonema /χ/, in le hebreo moderne veni de tres fontes etymologic, que explica le alte frequentia conspicue.
Derecto de autor © 2020, R. Harmsen, tote derectos de copia reservate, all rights reserved.