Stilo e foco

Le 30 e 31 de martio, e le 5 e 7–

Inspiration

In iste introduction io describe le inspiration pro scriber iste articulo, que comenciava con le annuncio in un gruppo de interlingua in Telegram, de un pagina in un blog de un blogista qui se appella Gary (in Facebook e Youtube: Gary Miller), e qui vive in North Dakota, SUA.

Il se tracta del “Imperio de formicas”, per H. G. Wells (le previe mention de Rudyard Kipling como autor era un lapsus calami). Le original, io trovava, es le Empire of the Ants. Le texto complete in le original anglese es disponibile in le projecto Gutenberg. Le blogista Gary pare haber facite un summario, o un traduction condensate, in vice de traducer cata phrase e elemento significative del original.

Legente super iste autor H. G. Wells, io remarcava in le Wikipedia in anglese:

“Wells rendered his works convincing by instilling commonplace detail alongside a single extraordinary assumption per work – dubbed "Wells's law" – leading Joseph Conrad to hail him in 1898 with "O Realist of the Fantastic!". [8]”

In mi traduction:
‘Wells rendeva su obras convincente per instillar detalios ordinari juxta un sol assumption extraordinari per obra – appellate "le lege de Wells" – que faceva Joseph Conrad laudar le in 1898 con "O, realista del phantastic!".’

Iste nomine, Joseph Conrad, incitava memorias de mi annos de scholaritate, e un series de associationes e pensatas, que io essayara ordinar, elaborar e formular sequentemente.

Stilo

Le plus famose e cognoscite obra de Joseph Conrad es Lord Jim. In le periodo actual de mi vita, quando io aperi le libro, le file, immediatemente io vide e concorda con illo que tote le criticas litterari trova e trovava unanimemente: Joseph Conrad era un bon stilista.

“He was an inch, perhaps two, under six feet, powerfully built, and he advanced straight at you with a slight stoop of the shoulders, head forward, and a fixed from-under stare which made you think of a charging bull.”

Io vide parolas de longor balanciate, rhythmic, metric como in un poema ben que il se tracta de prosa. Parolas que balla. Legente los on audi mentalmente un voce agradabile contar, quasi declamar le historia. Con parolas familiar que totevia suscita interesse e curiositate, que invita a continuar leger. Parolas expressive e suggestive que evelia in mente imagines del situation e del evenimentos imminente.

Proque io non videva illo al etate de circa sedece annos? Io ora ha septanta. Io esseva ja interessate in linguas, le lingua anglese in particular, ma super toto in vocabulario, syntaxe e pronunciation, in breve textos de cantos pop, ma non in le uso del lingua pro contar historias un poco plus longe. Libros integre io trovava indigeste.

Lista de libros

Debutante in le quarte o quinte anno del schola, nos debeva establir un lista de obras de nivello litterari acceptabile pro le professor, e leger e comprender los bastante ben pro poter discuter los durante le examine final al fin del sexte anno.

Io non es secur si Lord Jim era in mi lista. O forsan Lucky Jim? De que autor? Kingsly Amis, io trova. Iste, o iste tamben. Lucky Jim es super un lecturer. Io non sapeva le parola, non lo cercava, o cercava lo e decideva que io non poteva identificar me con le protagonista, e pro isto non era interessate in le historia. Indigeste.

Lord of the flies per William Golding, forsan tamben. Il habeva un exception: Goodbye to Berlin, e Mr Norris changes trains, per Christopher Isherwood. Anque super situationes, in Berlin, e le insula german de Rügen, infamiliar a me, ma istes si esseva mi gusto. Proque? Io non sape.

Io possede un traduction in portugese de Goodbye to Berlin, comprate in Lisbona con le idea que leger alco que io ja cognosceva in un altere lingua, esserea plus facile. Ma iste obra derivate tamben io nunquam ha legite in su totalitate. Solo curte fragmentos.

Der gute Mensch von Sezuan, per Bertolt Brecht, plus o minus me placeva, ben que io non habeva ver- e completemente legite lo quando le hora del examine verbal habeva arri­vate. Io succedeva parlar super isto, probabilemente con un grammatica german multo mal, sin honorar ulle regula de casos e declinationes, e tamen me era tribute le nota 8, in un scala de 1 a 10. Incredibile sed ver.

Autores in linguas non native?

Post le schola paradoxalmente le idea cresceva, durante que mi studio era in electronica e mi travalio in informatica, de devenir un scriptor io mesme. Ma in anglese, non mi lingua native. Le concepto me fascinava de apprender un altere lingua tan ben, que on poterea scriber in illo a un nivello acceptabile mesme secun standards litterari. Un illusion, naturalmente, ben que exemplos existe: le ja mentionate Joseph Conrad, nascite como Józef Teodor Konrad Korzeniowski, habeva polonese como su prime lingua, forsan sapeva russe, in su labor esseva multo in contacto con le francese, ma deveniva famose como litterator in anglese. Illo es possibile.

Le russo Nabokov, de nomine complete Vladimir Vladimirovitch Nabokov (Владимир Владимирович Набоков) es un altere exemplo. Io ha legite necun de su obras.

Le famose autor nederlandese Gerard Kornelis van het Reve, qui postea se appellava Gerard Reve, con referentia suggestive al parola francese rêve (sonio), viveva alcun tempore in Anglaterra, e tunc scribeva in anglese, The Acrobat and Other Stories. Vide iste commentario (infelicemente con ROC (Optical Character Recognition) incontrolate, nam evidentemente “recendy” debe esser ‘recently’, e “tide story” ‘title story’). Io ha vi­di­te ni legite lo, e non sape si le anglese esseva bon. Ma io ha legite e appreciate al minus cinque libros de Reve in nederlandese.

Io non es un romancista. Mi essayo fallite atterrava annos depost a mi sito web, e re­manera pro sempre unvollendet, non finalisate.

Focus

Me mancava le focus, le concentration. Curte articulos es plus apte pro mi. Io apprendeva anglese per essayar pensar in ille lingua durante viages in traino, e post tarde consultar le dictionarios pro illo que io non poteva pensar, per manco de vocabulario. Desde 1985 io apprendeva multo super syntaxe, ordine de parolas e expressiones usual, ab le man pages de Unix, paginas del manual, curte descriptiones del uso e optiones de commandos pro le linea de commandos.

Ora io non plus ha le ambition de scriber alco longe. Anque quanto a musica, le poc material que io ha componite durante mi vita, consiste exclusivemente de pecias bastante curte, a vices mesmo tro curte, ma un extension depost addite non era sempre un melio­ra­tion.

Alco agradabile a scriber, leger o traducer io non continua trovar divertente si illo dura tro longe. Pro isto durante mi carriera como traductor io sovente problemas con datas limitar, ben que quasi sempre finalmente io succedeva, proque promissa es promissa. An­que in mi traductiones a in interlingua, voluntarimente, e con material de mi proprie preferentia e selection, verso le fin il me deveniva troppo longe, e io habeva a vices pro­blemas in continuar, como in le caso del Banchero anarchista de Fernando Pessoa. Ma iste vice mi enoio resultava in un bon poema, isto si.

Tamen io es capace de un grande concentration, tenace e perseverante, quando il se tracta de bug fixing per exemplo. Durante mi travalio como programmator e mantenitor de software, varie vices il ha evenite que io continuava un o duo e media dies sin cessar (ma dormiente intertanto), usque io finalmente trovava le ver natura e causa de un pro­blema difficile a perciper. Si le causa exacte es cognite, solver le problema normalmente non plus es difficile.

Anque programmar un nove programma, ancora sin errores, sin bugs, pote me placiar si il ha parve detalios a basse nivello, presso le hardware, como in le demonstrator del para­metros de vetule cartas de sono Adlib o Soundblaster.

Libros de mi juventute

Remarcabile es que como infante de circa dece annos si io succedeva in leger libros com­plete, si illos me habeva captivate. Sempre tunc ancora libros in nederlandese, sovente traduc­tiones del anglese. Exemplos es:

Le protagonista de iste ultime libro, devenite orphano, como puero ja va al mar, como Joseph Conrad e multes de su protagonistas. Proque le libro pro infantes me placeva, ma le libro pro adultos non? Tro difficile? Io esseva tro pigre pro continuar e esser captivate per le historia?

Le obras de Karl May io trovava plus difficile a leger, sed tamen de istes io legeva alcun, anque naturalmente in traduction nederlandese.

Tempore de vita

Deberea alicuno traducer obras de Joseph Conrad (1857–1924) a in interlingua? Ma proque? It’s fine in English as it is!

Esserea Nostromo un candidato? Il ha 172 979 parolas e 967 749 characteres.

Heart of Darkness anque es interessante, e non tan grande: 39 071 parolas e 209 894 characteres.

Ambes tamen ha nimie parolas. Le tempore non sera me date.

Compara O Banqueiro Anarchista, 11 375 parolas, 65 902 characteres, e A Hora do Diabo, 5 ⁠094 parolas, 28 392 characteres.

Derectos de autor © 2025 R. Harmsen, tote le derectos reservate, all rights reserved.