Traducer Le hora (6)

Un continuation del quinte parte. Ancora plus commentarios super mi traduction a in interlingua, ab le portugese del libro A hora do Diabo per Fernando Pessoa. Le 17–, elaborante notas del 1 de julio 2018.

Serralharia

Citation:
Sim, era a rua dela, o topo da rua, mas além dela não estava ali ninguém. O luar batia, claríssimo, não na saída do funicular, mas nas duas portas fechadas da serralharia de sempre.

In mi traduction:
Si, il era su strata, le extremitate, ma salvo illa nemo la esseva. Le luna brillava, clarissime, non al egresso del tramvia funicular, mais al duo portas clause del serratureria de sempre.

Le traino (comboio, in portugese iberic) del initio del conto, que chrono­logicamente connecte a iste passage, es ora un funicular, isto es un wagon movite per un cablo, con un altere wagon serviente como contrapeso al altere termino del cablo, sur un via ferree que concilia un satis grande differentia de nivello.

Le duo portas recorda me de les que io videva in Lisbona in 2013, in cammino de mi hotel in le Calçada Marquês de Abrantes, que es al west del centro del citate, e de varie podios in le quartiero Alfama e al ripa del Tago, e postea a retro. Io esseva ibi pro vider e audir concertos de fado, in le quadro del festival Caixa Alfama.

Debera haber essite in le Rua de São Paulo. Sovente le portas era clause, ma un die io poteva jectar un reguardo al interior e vider que la era un wagon oblique, apte pro montar inclinatemente. Annos postea, in maio 2018, io me dava conto del quartiero (bairro, in portugese) al qual vade le funicular. Le altere terminus sembla esser presso le Largo Calhariz, ubi comencia le Rua da Bica de Duarte Belo. Le quartiero on appella Bica, e le funicular es le Ascensor da Bica.

Debera esser ibi que le parentes de Carlos do Carmo, e plus tarde tamben ille mesme, habeva su caffe ‘O Faia’. In un interview que io ha audite in le canal de fado del RTP (Radio e Television de Portugal), Antena1 Fado (TuneIn), ille isto contava. Rua da Barroca 54-56. Es isto in le Bairro da Bica? No, plus tosto no Bairro Alto, io pensa.

Io ha longemente confundite le parola faia e pensate que es un vestimento de feminas: un gonna o gonnella. Ma non es ver, le vestimento in portugese es a saia! Un faia es un arbore, le fago, nomine latin Fagus sylvatica. On lo vide in Faial, le nomine del insula del Azores (Açores), que significa mata de faias, un bosco de fagos o fageto. Iste nomine va ben con le de su capital: Horta, jardin. Le desinentia -l o -al in portugese forma boscos de arbores, como -eto in interlingua: oliva / oliveira / oliveiral/olival, carvalho / carvalhal (querco/querceto), castanha / castanheira / castanhal, eucalipto / eucaliptal, figo / figueira / figueiral. (In portugese existe anque olivedo, castanhedo etc., cognate con le desinentia interlingual.)

Il ha vivite longemente in me ancora un miscomprension: a faia (parola feminin) es le arbore, mais o faia (parola masculin) es un fadista! O un persona ben vestite, un janota. In maio 2018 per hasardo, foliante le dictionario portugese de Porto Editora que io comprava in 1999 in le magazin Continente in Coimbra, io videva isto e lo comprehen­deva. Ora anque in linea, e confirmate per Priberam. O faia, un bon nomine pro un restau­rante ubi on canta e sona le fado.

Le serreria del conto de Pessoa me recordava a illo in Valhelhas. Secundo mi memoria in facie del exito del via del camping, ma de facto, io ora vide in Google Streetview, circa 100 metros plus presso le village. Iste non habe portas.

Ha il in Lisbona plus funiculares con portas? Un presso un hotel ubi nos sojornava in 2005, in le Rua do Salitre (Strata del Salpetra) numero 13, con le nomine inspirante 13 dá sorte (‘Dece-tres porta fortuna’; non plus aperte hodie, io crede) non los habeva. Le Elevador o Ascensor da Glória, probabilemente. Non le Ascensor do Lavra. Si assi il ha solo un funicular in Lisboa con portas verde, nos poterea localisar multo precisemente le casa ubi viveva le personage Maria del conto ‘Le Hora do Diabo’! Presso le pede del Ascensor da Bica, clarmente.

Forsan Bica non vermente es un quartiero, um bairro? Il habeva un fadista, Fernando Farinha, supranominate O Miúdo da Bica, qui comenciava a cantar in le Café Mondego, situate in le mesme Rua da Barroca ubi es le casa de fado O Faia. Le historia de su vita es contate in un film de 1963, O Miúdo da Bica, Le Puero ab Bica.

Vide anque in le section de biographias del Museo do Fado.

Cantiones recommendate cantate per Fernando Farinhas: Miúda da minha rua (Puera de mi strata), Amei-te (Io amava te), Deixa-me ser louco (Lassa me ser folle), Belos tempos (Belle tempores).

Ora ben, le casa de Maria. Rua de São Paulo, in facie de numero 232: numero 97. O a causa de “o topo da rua”, potius al angula, in le Rua da Moeda (Strata del Moneta), numero 11.

Cetero, un adresse concrete de un personage ficticie, etiam mythic. Que importa? A que servi? A nihil.

Error de traduction

De novo le passage sub consideration:
Sim, era a rua dela, o topo da rua, mas além dela não estava ali ninguém. O luar batia, claríssimo, não na saída do funicular, mas nas duas portas fechadas da serralharia de sempre.

In le translation nederlandese de August Willemsen, pagina 27:
Ja, het was haar straat, het begin van de straat, maar behalve zijzelf was er verder niemand. Het heldere maanlicht viel, niet op het eindpunt van het kabelspoor, maar op de twee gesloten deuren van de zagerij van altijd.

Zagerij”? Un “serralharia” non es un ‘zagerij’! Subitemente vidite le 1 de julio 2018. Il es assi:

portugese interlingua nederlandese anglese
serraria serreria zagerij, houtzagerij sawmill
serrar serrar zagen to saw
cerrar serrar afsluiten, op slot doen to lock
fecho, fechadura serratura slot lock
serralheiro serraturero slotenmaker locksmith
serralharia serratureria slotenmakerij locksmith

17 april 2019: Anque in su commentarios al conto, August Willemsen scribeva (pagina 37) “zagerij”. Isto es un error. In mi opinion non tam humile.

Le dictionario (non redigite) de Toma Macovei contine un falta similar: “serreria = Fabrica de serraturas, dispositivos de serrar”. Un falta proque isto es un definition de un serratureria, non de un serreria.

Nonsenso

E per isto anque mi associationes e considerationes ci supra assatis claudica. Io me habeva imaginate un grande porta a duo battentes, verde obscur, recte al basso e flancos, semironde al cresta. Commode pro transportar le truncos de arbore e le plancas serrate. Ma in Google Streetview le terminus del funicular del Bica non es assi: il ha duo entratas, e le portas es de forma rectangular. E il non ha le truncos e plancas, essente serraturas e claves in lor vice, pro un serratureria.

De plus: mi ratiocination es toto invalide (le 17 de april 2019, 15:45): in le conversation oneiric con le Diabolo, Maria se trovava al terminus del funicular, ma quando illa retorno al realitate quotidian, illos es le portas del serratureria. Consequentemente del ubication del funicular on pote precisemente NON derivar le adresse del casa de Maria e su marito.


Le continuation e ultimation appare in Traducer Le hora (7).


Derecto de autor © 2019, R. Harmsen, tote derectos de copia reservate, all rights reserved.