, ca. 9:00 - 13:00
Via een stukje dat ik op het moment dat ik dit schrijf nog niet eens geschreven heb, maar zeker wel vast voornemens ben vandaag nog te gaan schrijven, kwam ik terecht bij de overweging Vrije vogels, geschreven door Zwoebe. Dat is een grappig stukje!
Die Zwoebe Zwoebstra kan echt schrijven! Warm aanbevolen.
Maar ik heb altijd wat te mekkeren, naar aanleiding van. Ik kan het namelijk niet hebben dat iemand anders iets goed kan en doet, dus móét ik eroverheen met iets anders.
Nee, dat is niet waar, het is juist een van mijn weinige goede eigenschappen dat ik wél kan genieten van het succes van anderen. Zo ook van dat van musici.
Dat stukje van Zwoebe Zwoebstra (die ook best ...; o nee, dat komt dus nog in dat andere stukje) deed me denken aan dat ene nummer van de Beatles, dat op een gekke manier half postuum is opgenomen en uitgebracht. Wat is dat toch een fantastisch nummer! Dat wil zeggen, als je begint te luisteren lijkt het niet zo veel bijzonders, wel een typisch Beatles-nummer, maar het lijkt erg op andere. Maar het totale nummer als geheel (het hele nummer in zijn totaliteit? ook geen goeie formulering; nou ja, dan laat ik ze allebei staan, twee keer niks is misschien toch iets) is indrukwekkend, vind ik althans, maar smaken verschillen.
Op Youtube staan minstens twee versies, de officiële clip, en een grappig nepoptreden van de zogenaamd in 1994 herenigde Beatles, die live dit nummer spelen (terwijl het pas in 1995 definitief werd opgenomen en uitgebracht, dus dat kan al helemaal niet; maar dat is misschien juist een deel van de clou).
Dat die filmpjes daar staan, zal officieel wel niet mogen, gezien het auteursrecht, iets waar ik vaak nogal scherp op ben. Dus misschien verdwijnen ze op termijn weer van Youtube. Ondertussen ben ik wel blij dat ik ze daar kan bekijken en vooral, natuurlijk, beluisteren.
Wat vooral zo mooi is aan Free as a Bird, nee, wat ík er vooral zo mooi aan vind, zijn de overgangen.
Zo is er op tijdstip 1:10 in deze versie een fraaie zwaai omhoog. Van C naar G, blijkt, gewoon een kwint, wat is daar nou zo bijzonder aan? Misschien is het dat het stuk in A staat, zodat die C een kleine terts en de G een kleine septiem is? Zo zie je maar, met simpele middelen zijn bijzondere dingen te bereiken.
Ook 1:44, het punt waar de originele zang van John Lennon overgaat naar de later toegevoegde van Paul McCartney, is warm en aangenaam voor oor en gemoed. Van E (onderkwart op tonica A) naar F. Lijkt op papier niks, maar is wel wat.
Maar het allermooiste zit tamelijk aan het eind, tijdstip
3:16 in het filmpje. Die snerpende gitaar van George Harrison
maakt het helemaal af. Het nummer staat!
Dit blijkt een overgang van weer die E, onderkwart op tonica
A, een grote terts omlaag (of kleine sext omhoog, wat jij
wil) naar C.
In de originele demo van John Lennon zit laatstgenoemde speciale overgang op tijdstip 2:49. Daar klinkt het lang niet zo indrukwekkend als in de uitgewerkte versie van alle Beatles samen. Dat laat zien dat niet alleen de basis, maar ook de afwerking en de details belangrijk zijn om een sterk muziekstuk geniaal te maken.
Ik vind al heel lang dat de Beatles grootse artiesten zijn, van hetzelfde niveau als Bach, Chopin en Bartók.
Mozart niet, die vind ik helemaal niks, die kan niet bij ze in de schaduw staan. Het is een mening die bij anderen nogal eens onbegrip en emoties oproept, dat heb ik al een paar keer gemerkt. Begrijp ik ook wel. Maar het is eerlijk wat ik vind. Ik kan niet iets anders vinden dan wat ik vind. Smaken verschillen, dat is bekend.
De Beatles zijn een voorbeeld van hoe een team veel meer kan zijn dan de som der leden. Als soloartiesten hebben de Beatles-leden naar mijn mening geen van vieren ooit het niveau gehaald dat ze met z’n allen in heel veel nummers, vele jaren achtereen wel hadden.
Ik hoorde bijvoorbeeld pas nog van John Lennon een nummer op de radio waarvan ik me de titel herinner als “Power to the people”. Zo heet het inderdaad, kijk maar. Saaie clichémuziek, schreeuwerige zang, een simplistische, puberale, politiek en psychologisch niet doordachte tekst (maar een die wel paste bij de tijdgeest).
Waardeloos nummer.
“Power to the people” is volgens Wikipedia geschreven in 1971, niet eens zo veel eerder dan 1977 waarin Lennon dat (ook in ruwe vorm) prachtige Free as a Bird schreef. Dat kon hij ook. En zoals later bleek konden de andere drie Beatles er iets nog veel mooiers van maken.
Het is erg jammer dat John Lennon († 1980) niet veel langer is blijven leven (en George Harrison († 2000) ook natuurlijk), en dat ze niet vaker en langer hun meningsverschillen opzij hebben kunnen zetten, de kans hadden gekregen nog verder uit te rijpen, en dan met z’n vieren een nog groter oeuvre neergezet dan ze nu in die korte bloeitijd al gedaan hebben.
Ik vond een notitie dat op 26 mei 2009 mijn jongste dochter in een gesprek met iemand anders de titel “Free as a Bird” noemde, maar zonder te doelen op het Beatles-nummer, want desgevraagd gaf ze aan dat niet te kennen. Toen al wist ik dat het een erg mooi nummer is en noteerde ik mijn voornemen erover te schrijven. Gisteren is het er dan eindelijk van gekomen.