Formatie wordt een eitje

16 maart 2017 gepubliceerd via Reporters Online en Blendle. Vanaf 13 mei ook gratis op mijn eigen site.

Stof

Het stof van de verkiezingen is neergedwarreld en neemt naar het zich laat aanzien de volgende vorm aan (bronnen: RTL, AD, NOS): VVD 33, PVV 20, CDA 19, D66 19, SP 14, GL 14, PvdA 9, CU 5, PvdD 5, 50+ 4, SGP 3, DENK 3, FvD 2.

Ik voorspelde dat Rutte nog heel 2017 premier zou blijven. Dat blijkt te kloppen, maar het wordt iets langer. Mark Rutte leidt niet alleen het demissionaire kabinet, maar ook het nieuwe. Dat ligt voor de hand.

De formatie wordt een eitje: de VVD heeft vooraf gesteld dat ze niet met de PVV wil regeren. Naar grootte zijn de volgende partijen het CDA en D66. Er zijn verschillen van inzicht, maar daar moet wel uit te komen zijn. Even aan tafel en er rolt een regeerakkoord uit. Een week of twee moet genoeg zijn. Begin april 2017 de groepsfoto van de Koning en nieuwe regeerploeg van kabinet Rutte III.

Gaat niet?

Maar, zult u tegenwerpen, die coalitie heeft toch maar 71 zetels? Minder dan de helft van 150, dus te weinig. Er moet nog een partij bij, de ChristenUnie (5) of GroenLinks (14). Dat kan, maar de politieke ideeën lopen dan wel ver uiteen. Dat wordt lastig onderhandelen, een regering die niet doortastend is, en die misschien wel voortijdig sneuvelt.

Toch kan het wel met alleen VVD, CDA en D66. Het opkomstpercentage bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen was 77,7%. Dankzij mijn idee Kiezer geeft carte blanche ofwel het benutten van Lege Zetels veranderen die 71 zetels in een comfortabele meerderheid van 88.

Eenvoudiger

Die berekening gaat ervan uit dat van de 150 zetels er 33 echt niet bezet worden, maar volgens afspraak met de coalitie meestemmen.

Een andere benadering is om op alle 150 zetels wel echte Kamerleden te laten plaatsnemen, maar de niet-stemmers een virtuele extra fractie te laten vormen. Die wordt dan bij de uitslag van TK17 43 zetels groot (150 / 77,7 x 100 - 150). VVD, CDA, D66 en de niet-opgekomenen hebben dan in totaal 114 zetels, ruim meer dan de helft van 193.

Controle: 114 / 193 is inderdaad gelijk aan 88 / 150.

Deze alternatieve benadering heeft het voordeel dat de Grondwet en de Kieswet er waarschijnlijk niet voor aangepast hoeven te worden. Een modificatie van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer moet volstaan. Maar dat zou iemand juridisch moeten nalopen.