Notas

Le 25 e le 28–31 de januario, le 1–?? februario 2025

Notas re un poema sur le tertie quartetto ad arco de Béla Bartók, e plus.

Metricitate

• que TAmen POte CONtiner, ‘.-.-.-..’, le ultime syllaba es metricamente tractate como curte, debile, inaccentuate, benque in interlingua illo porta le accento dynamic. Tamen io ha le idea que comocunque le metro non es mal.

• le TERtiE quarTETto. Io ha interpretate le diphthongo in le parola ‘tertie’ como duo vocales in syllabas separate, le ultime accentuate, que de facto non es juste. Ma io spera que es acceptabile nonobstante.

• Le lingua hungare ha un accento dynamic, sempre al prime syllaba del parola, que pote esser longe. Ma il ha anque vocales longe e curte, independente del accento. scriBEva BÉla BARtók – anCOra in BUdaPEST. In BÉla le accento hungare, le longor hungare, le accento in interlingua e le accento metric totes coincide. In BARtók totevia, io ha ignorate le longor hungare: interlingua ha solo vocales satis curte, un eventual longor non es phonemic.

  Io ha combinate le ultime syllaba de ‘ancora’ con le sequente ‘in’ como un sol syllaba metric, como ja seculos es permittite e normal in poesia in linguas romance. Ma compara lo que io faceva con tertie.

  In Budapest io ha addite un accento a ‘Pest’ que existe ni in hungaro ni in interlingua. Forsan un argumento pote esser que le multo consonantes in le syllaba lo face pesante, secun un regula que existe in latino e greco ancian?

• diEses E beMOLles – MULtes IL ha IN le / PENtaGRAMmas. Iste ‘le’ al fin es estranie. Ma on debe considerar le contradiction: IN le pentagramma, non ANTE illo.

• e HARmoNIa alSI, combinante le sonos ‘a’ inaccentuate de duo parolas, poterea anque haber essite: e HARmoNIa ANque, separante iste vocales, le secunde del qual es alora accentuate, con un extra syllaba facultative al fin. Interlingua es flexibile, e le schema metric del quasi-alexandrinos tamben.

• in-dif-fe-REN-te in interlingua non satisface al metro ..-(.)(.), pro isto io recommenda pronunciar le parola como in le portugese de Portugal: in-di-FREN-t(e). Trucos estranie, io admitte, que un poeta melior que io deberea saper evitar. Io lo lassa assi, anque pro non perder nimie tempore.

• In anglese: rehearsal mark, italiano: segno di prova, ergo in interlingua: signo de proba. Ma isto non es ben usabile in un quasi-alexandrino, pro rationes metric: le patrono -..-. non pote esser incorporate in le lineas con iambos (.-) o trocheos (-.). Pro isto io usa ‘littera de proba’ o ‘numero de proba’, ambes con le metro -...-., que in un interpretation permissive del regulas pote esser tractate como ‘-.-.-.’, que pote esser parte.

  Pro qualcunque ration, le parolas prova e proba in interlingua es equivalente, ma non in le sensos musical e theatral de interpretar un pecia pro melio maestrar lo.

• Al controlar le poema que io ha usque nunc, le 5 de februario 2025, 16:20A, 13 versos, io discoperi a mi surprisa que le accentuation del vocabulo ‘diese’ es DIese (-..), non diEse (.-., o -. [djese] o [djeze]). Isto perturba le metro de mi poema in iste loco.

  In linguas de controlo: [en] sharp, [fr] dièse [djɛz], [pt] sustenido, [es] sostenido, [it] diesis [diˈɛ.zis] o [ˈdjɛ.zis], [de] Kreuz, [ru] диез transl. diez, [dʲɪˈjes] [dʲɪˈɛs]. De facto le tres linguas que supporta ‘diese’, le italiano, francese e russo, ha le accentuation que io pensava correcte, benque in italiano como un del possibilitates. In russo le termino proveni del francese, le italiano e francese lo ha del greco δίεσις, iste de facto accentu­ate al prime vocal e syllaba.

  Corriger lo es troppo radical, dunque io lassa mi error como es. Le vita a vices es assi.

Interpretationes e registrationes

Ungarisches Streichquartett

Como es tan sovente le caso con musica de cuje existentia io apprendeva, io comprava un cassetta de discos de vinyl quandocunque in le annos 1970. Die 6 Streichquartette, per le Ungarisches Streichquartett (Hungarian String Quartet, Quatuor Hongrois). Photos pro provar lo (como sempre, clicca pro aggrandir):

Camisa: fronte, reverso. Disco con etiquetta. Interessante in iste etiquetta es que illo dice “2. Streichquartett (1927)”, dunque le Secunde Quatuor in germano, benque on vide clarmente que quasi le medietate de iste latere de disco es vide, proque le Tertie Quatuor ya non es tan longe. Parve errores es human e pote non sempre esser evitate.

Le registration data de 1962 e le sonatores esseva (in le ordine usual de prime violino, secunde violino, viola, violoncello): Zoltan Szekely, Michael Kuttner, Denes Koromzay, Gabriel Magyar, o scribite correctemente in lor proprie lingua: Székely Zoltán, Kuttner Mihály, Koromzay Dénes e Magyar Gábor. In le Wikipedia io lege cosas que ora in 2025 es nove pro me.

Ramor Quartet

In le annos 1980 o 1990 io comprava un altere registration, ora sur Compacte Disco (CD), sonate per le Ramos Quartet, con le membros Erwin Ramor, Andreas Sándor, Zoltan Thirring e Vera Nogrady. Camisa: fronte, reverso.

Il ha mention de “℗ © 1991 Tuxedo Music, Baumettes 15, CH-1020 RENENS”. Ma le ultime pagina del libretto de explication alsi dice: “Recording date: 1957”. Ergo ante le registration del Quartetto Hungare in 1962?!? (Le symbolos ℗ e © simila de facto plus istes: Ⓟ e Ⓒ.)

Interessante es que a tote le quartettos hic esseva date un tonalitate, benque in partituras que io videva in Youtube il ha nulle armaturas, dunque le dieses e bemolles es in le pentagrammas pro notas individual, non al comencio del pentagrammas, valide pro tote le notas. Le tonalitates mentionate es assi:

No. 1 in A minor, no. 2 in A minor, no. 3 in C starp (sic; non ‘sharp’) minor, no. 4 in C major, no. 5 in B flat major, no. 6 in D major. C diese minor ya deberea esser visibile habente quatro dieses, como E major; B bemolle major ha duo bemolles, e D major duo dieses. Ma io vide nihil de isto. E io anque audi quasi nulle tonalitates in le musica.

Altere versiones

Hodie con internet, e in particular Youtube, naturalmente on pote facilemente trovar, audir e vider multe altere interpretationes del quartettos ad arco de Béla Bartók. In basso, io mentiona alcunes que io ha trovate, e io seligera un, pro facer referentias a passages specific ab le poema.

Takács Quartet

Le composition original del Takács Quartet era Gábor Takács-Nagy, Károly Schranz, Gábor Ormai e András Fejér. Le film Youtube que io trovava (con partitura e ligamines cliccabile al comencios del quatro partes) usa le musica de iste lista, in le qual le Ricapitolazione e le Coda es un sol ‘film’ de Youtube.

Le anno de registration es 1997 e le membros qui sonava in iste periodo esseva Edward Dusinberre, Károly Schranz, Roger Tapping e András Fejér.

Novák Quartet

Iste lista de videos contine tote le Quartettos ad arco de Béla Bartók, del qual le partes I e II es in iste e le partes III e IV es in iste video.

Estranie: hic il dice “String Quartet No. 3 in C sharp major” benque le CD que io habe, del Ramor Quartet, dice “minor”. Con Google io trova ambes. Io non sape qui ha ration, proque io audi nulle tonalitate in le quartetto.

Alois Hába

Io lege que le Novák Quartet (nomine inspirate per le compositor chec Vítězslav Novák (ergo non per le prime violinista Antonín Novák; qui sonava con le altere membros Dušan Pandula, Jaroslav Chovanec e Josef Podjukl), portava originalmente le nomine Hába Quartet como homage al compositor Alois Haba. Alois Hába era multo interessate in musica microtonal, i.e. con intervallos minor que le traditional 12 in un octava, e.g. quartos e sextos de tonos, de 50 e 33 cent.

Mi idea es que tal microtonos pote esser musicalmente interessante primarimente in contextos ethnic e non-occidental, ma non in le musica classic de Europa. Tamen me place alique le Streichquartett No.5 (1923), que secundo le Wikipedia in anglese contine sextos de tonos (33 cent). Illo sona satis ben, e ben interessante. Ancora plus le String Quartet No. 2, Op. 7, anque con partitura. Sona bastante ben.

In contrasto, iste pecia, le III. Adagio op. 37 for sixth-tone harmonium, scribite pro un instrumento specialmente construite, un harmonium que pote producer sextos de tonos, sona HORRIBILISSIMO.

Ma le Suite for 4 Trombones in 1/4-Tone-System", op. 72 (1950) es alique melior, io trova.

Vision String Quartet

Ora retro al quartettos de chordas que sona ben le quartetto de chordas numero tres de Béla Bartók: le Vision String Quartet, que comprende Jakob Encke (plus tarde Florian Willeitner), Daniel Stoll, Sander Stuart e Leonard Disselhorst, sona stante – con le exception obvie del violoncello. Un registration del 1 de decembre 2015, “béla bartók: string quartet no 3, sz 85”.

Tokyo String Quartet

Bartok, String Quartet 3 – Video Score – Tokyo String Quartet: Koichiro Harada, Kikuei Ikeda, Kazuhide Isomura e Sadao Harada.

Io poterea haber seligite iste version pro referer a punctos in le musica desde le poema, ma io ha in su vice preferite lo de Takács. Ambes es apte.

Chronologia del poema e del notas

Le idea de scriber super iste musica io ha ja multe annos, si non decennios. Le idea de ligar le emotiones a illos re sanitate me veniva probabilemente le 13 de januario 2025.

Collection de subthemas e detalios a tractar: le 13 de januario 2025. Prime essayos a formar phrases, ancora sin tener conto del metro (solo septe lineas): le 13 de januario 2025. Continuation con 47 lineas plus: le 22 de januario 2025.

Le 24 de januario 2025: installar un directorio, files html, e ligamines.

Prime lineas metric, secun le regulas del quasi-alexandrinos: le 27 de januario 2025. Continuar le 28 de januario 2025. Le 28 de januario 2025: photos e description del discos que io possede. 29 januario 2025: description de altere interpretationes, trovate in Youtube.

Le 30 de januario 2025: super le musica microtonal de Alois Hába, e plus interpretationes del quartetto. Le 31 de januario, 13:20A: le Notas es ora complete e controlate.

Le 1 de februario 2025: Io addeva al comencio del notas un capitulo Metricitate pro explicar alcun passages discutabile in le poema, quanto al metro, que ya forma le base del formato poetic quasi-alexandrino que io ha inventate e usate.

Le 2 de februario 2025: in iste e diverse altere poemas del type quasi-alexandrino, io faceva correctiones in le HTML, post controlos per le facilitate W3C Markup Validation Service. Le codice debe esser correcte, non solo satis bon pro functionar in paginatores clemente, ma vermente sin errores e sin avisos.

Le 3 de februario 2025, al 16:25A, io continuava con le poema mesme. Le 4 de februario 2025, inter circa 10:00 e 16:00: plus.

Le 5 de februario 2025: commentario sur ‘diese’.