Jeroen Overbeek moge dan uitspraakbewust zijn, en Jeroen Tjepkema wordt zelfs aangeduid met ‘taalcommissaris’, toch is de eenvoudige oplossing van het raadsel van de uitspraak van de voornaam Arantxa nog steeds niet tot alle NOS-redacties doorgedrongen.
Ik hoorde althans nieuwslezer Mark Visser in het radiojournaal van 16 januari jl. om 8 uur weer iets zeggen met een k. Aranksa leek het wel. 4m40s. Moeilijk te horen wat het precies was. Maar fout is het wel.
Later nageluisterd dat hij het om 7 uur ook al verkeerd zei, dus een eenmalige verspreking was het niet.
Diezelfde 16e januari hoorde ik het ’s avonds in een NOS-sportprogramma (vergeten welk; naam presentator ook niet nagezocht) ook verkeerd.
Daarom nog eens kort de feiten op een rij:
De naam luidt Arantxa, niet Aranxta.
De x klinkt niet als ks, dus komt er in de uitspraak helemaal geen k voor.
De letter x klinkt is het Catalaans en Baskisch meestal als Nederlands ‘sj’ in ‘sjaal’.
Arantxa klinkt dus als Arantsja. Oorspronkelijk een Baskische naam, maar bekend geworden door de Catalaanse tennisser Arantxa Sánchez.
Wie weet spreekt Arantxa Rus zelf haar eigen naam ook wel verkeerd uit, maar dat kan ik dan ook niet helpen. (28 juni 2012: zie ook deel 4.)
Ik vind het zo jammer dat men de informatie die wel beschikbaar is, kennelijk niet raadpleegt. De googlezoekactie ‘uitspraak Arantxa’ (of ook ‘uitspraak Aranxta’, met de misverstandspelling) geeft als tweede hit meteen mijn uitgebreide uitleg.
Weliswaar vind je de info nog niet met de vraag ‘hoe spreek je Arantxa uit?’. Maar als dit vervolgartikel eenmaal ook door Google geïndexeerd is (duurt meestal maar een dagje, tegenwoordig), dan gaat dat ook vast beter.
Radio 1 journaal, vanaf 18 uur: Weer 4 keer de naam Arantxa gehoord, van twee verschillende presentators. Alle keren verkeerd uitgesproken, nu als Aranska.
Nieuwslezer Martijn van Beek om 9m03s en 10m50s, sportverslaggever Mark Brasser, tijdstippen 9m14s en 9m31s.
Ik vind dit zo raar. Dit zijn toch journalisten? Journalisten hebben als beroep informatie te verzamelen en presenteren. Maar dit simpele, kleine stukje informatie kunnen ze kennelijk niet vinden, terwijl het zo voor het grijpen ligt.
Heel moeilijk om me daarin te verplaatsen, in een dergelijke opstelling en houding. Ik snap het gewoon niet. Het zal wel aan mij liggen, dat ik raar ben. Laten we het daar maar op houden.
Nog een vervolgartikel, over de Baskische herkomst van de naam Arantxa.
Copyright © 2012 by Ruud Harmsen. Alle rechten voorbehouden, all rights reserved.