Le 25 de decembre 2022 usque le
“Nederlands tussen Duits en Engels”, in interlingua ‘Nederlandese inter germano e anglese’, isto es le titulo de un libro de Dr. C.B. van Haeringen, anno de publication incognite, que se trova sur un de mi plancas de libros.
E il es ver, le nederlandese ha un position intermedie inter le anglese e le germano, e non solmente in le senso geographic.
Quanto al morphologia: le nederlandese ha conjugationes de verbos, similar a illos del germano, e ha verbos debile regular e verbos forte irregular como tote le tres linguas. Ma como in anglese, il ha in nederlandese solo duo casos grammatic (nominativo, e dativo/accusativo combinate), que solo se monstra in le pronomines personal. Il non ha quatro casos como in germano (nominativo, genitivo, dativo, accusativo), que determina in ille lingua le forma de articulos, de adjectivos, e in certe situationes anque de substantivos.
Quanto al vocabulario: que le sequente tabella clarificara lo:
anglese | nederlandese | germano | remarca |
---|---|---|---|
to think | denken | denken | |
dish | dis | Tisch | Le parola nederlandese es obsolete (ma il ha un verbo ‘opdissen’), e le parolas anglese e germano non plus ha le mesme significato (platto, scutella; tabula). Tamen tote le tres parolas es cognate. |
that | dat | das | |
bed | bed | Bett | Como in germano, consonantes sonor final deveni surde in nederlandese, ergo [nl] bed sona como [de] Bett, non como [en] bed. |
Multe parolas ordinari e quotidian es de origine germanic, e assi cognate. Totevia in anglese il ha anque multe parolas que proveni del francese e latino, e alcunes de un altere branca del linguas germanic, nam le ancian nordico. Iste parte del vocabulario obscura le similantia del stock de parolas anglese con illo del nederlandese e germano. Nam in le processo del adoptation del vocabulos foranee, a vices le vocabulo original anque remaneva in uso, altere vices non.
In un previe articulo io ha ja monstrate un photo del libros Teach Yourself, que io obteneva in le annos 1970, o forsan anque le 1980s. Un de illo es Old English, per Leslie Blakely, © 1964, sexte impression 1976. Ecce le fronte, e le reverso.
Le paginas 165 usque 185 forni un lista de parolas del anglese ancian (quinte seculo usque circa 1100), con un traduction in anglese moderne. Conspicuemente il ha inter ille parolas multes, que pote esser difficile pro anglophonos, ma que pro me como nederlandese, es assatis facile. Isto es proque le anglese moderne ha perdite ille parolas, ma altere linguas germanic ancora los ha, in forma rarmente identic, ma sovente satis similar pro un recognition immediate.
Il ha anque parolas del anglese moderne, que de facto es le continuation natural de un vetule parola, ma que ha suffrite un mutation de forma que pote facer le recognition difficile, ben que in nederlandese, le forma es ancora quasi equal al forma anglese ancian.
In le tabella sequente io presenta exemplos de ambe typos de parolas.
anglese ancian | nederlandese | anglese moderne | interlingua | nn |
---|---|---|---|---|
ǣlc | elk | each, every | cata | |
ǣnig | enig | any, anyone | alicun, alicuno, qualcuno | |
ǣr | eer (> eerder, weleer, eertijds) | before; formerly | ante; antea | 02 |
ǣrest | eerst | first | prime, primo | |
ætsamne | tezamen (> samen) | together | insimul | |
æþele; æþeling | edel; edele, prins | noble; prince | nobile, gentilhomine; prince, principe | |
ār | eer | honor, mercy | honor, mercede, gratia | |
ārlēas | eerloos | impious, wicked | dishonorabile, sin honor, ingloriose, infame, inscrupulose | |
ātimbran, getimbran | timmeren | build | struer, construer, edificar | |
āwendan | wenden | turn, change | tornar, verter, cambiar | |
āweorpan | werpen | throw, cast out | jectar, lancear, projectar | |
āwerian | (zich) (ver)weren | defend | defender | |
belīefan; belīfan | geloven; blijven | believe; remain | creder; remaner | 03 |
biddan | bidden | ask (for), beg, pray | demandar, requestar, supplicar, peter | |
binnan | binnen | prep: in, within, less than; adv: inside, within | in, intra, intro | |
bispell | germano: Beispiel | parable | exemplo; parabola | 04 |
gebod | gebod | command | commandamento, ordine, precepto | |
boga | boog | bow | arco | |
brūcan | gebruiken | enjoy, use | usar, utilisar, emplear | |
bufan | boven | prep: above, over, on; adv: above | super; supra | |
cāsere | keizer | emperor | emperor | |
cēapian | kopen | buy, sell | comprar, emer, vender | |
ceorfan | kerven | cut | trenchar, secar, taliar | 05 |
ciepan | kopen | trade in, buy, sell | comprar, emer, vender | |
cēowan | kauwen | chew | masticar | |
cierr | keer | time, occasion | vice | |
cnapa | knaap | boy, youth | puero, garson | |
cniht | knecht | youth | juvene | 06 |
cræft | kracht | strength, skill | fortia, competentia, habilitate | |
cunnan | kennen, kunnen | know, know how to, be able to | cognoscer, saper, poter | |
cwellan | kwellen | kill | occider | 07 |
cyning | koning | royal, king | rege | |
cyre | keur, keus | choice | option, election, selection | 08 |
dæg | dag | day | die, jorno | |
dǣl | deel | part, share | parte | |
dēor | dier | wild beast | animal salvage | 09 |
dōm | doem | judgment | judicamento, judicio, malediction | |
dugan | deugen | avail, be useful | servir, esser apte | |
dūn | duin | hill | colle, collina | |
gedwola | gedwaal, dwaling | error | error | |
ēac | ook | also | anque, etiam, tamben | |
earm | arm | poor, wretched | paupere, povre | |
fæst | vast | firm, fixed | firme, fixe | |
fæsten | vesting | fort | forte, fortalessa | |
fela | veel | many, much | multe | |
fēond | vijand | enemy, foe | inimico | 10 |
foran | vooraan, (van) voren | in front, before | ante, avante, antea | |
fordōn | verdoen | destroy | destruer, devastar | 11 |
forlǣtan | verlaten | leave, abandon | quitar, abandonar | |
forht | germano: Furcht; befürchet | afraid | apprehensive, timorose | |
forspillan | verspillen | destroy, squander, waste | guastar, dilapidar | 22 |
forweorþan | verworden | perish | obir, perir | |
frignan | vragen | ask | demandar | |
friþ | vrede | peace | pace | |
fugol | vogel | bird | ave | |
gǣlsa | geil | wantonness | luxo, extravagantia | |
gān | gaan | go | ir, vader | |
gāst | geest | spirit | spirito | 12 |
gīsel, gīsl | gijzelaar | hostage | ostage, hostage | |
grama | gram | anger | furor, furia, cholera, ira | |
guma | bruidegom | man | homine | 13 |
habban | hebben | have, possess | haber, posseder | |
hǣland | heiland | Saviour | Redemptor, Salvator | |
gehāl | geheel | whole, healthy, uninjured | complete, san, illese, indemne | |
hālga | heilig | holy | sancte | |
hebban | heffen, germano: heben | raise, lift up, set up | levar, altiar | |
hefig | hevig | heavy | pesante | 14 |
gehīersam | gehoorzaam | obedient | obediente | |
hlēapan | lopen | leap | saltar | 15 |
hwelc | welk | which, what | qual | |
ic | ik | I | io | |
gelǣdan | geleiden | lead, carry, bring, take | ducer, guidar | |
lǣrnan | leren, germano: lernen, lehren | teach | inseniar | 16 |
lār | leer | teaching, doctrine | doctrina | |
gelaþian | germano: (ein)laden | invite | invitar | |
lāþlic | lelijk (< ledelik) | loathsome | repugnante, abominable | 17 |
lēas | loos (como in: loos alarm, alarma false | false | false | |
lencten | lente | spring | primavera, ver | |
lēof | lief | dear, pleasant | car, amate | |
līc | lijk | body | morto, corpore, cadavere | |
gelīc | gelijk | like, equal to | equal, similar | |
ligcan | liggen | lie (dead) | jacer | |
lichoma | lichaam | body | corpore | |
lichomlic | lichamelijk | bodily | corporal, corporee | |
gelīcnes | gelijkenis | likeness | similantia, similaritate, semblantia | |
geliefan | geloven | believe | creder | |
lof | lof | praise | laude, elogio | |
lofsang | lofzang | hymn in praise | canto de laude, hymno | |
lystan | lusten | impersonal verb: please | placer | |
mægen | vermogen | strength, capacity | fortia, capacitate | 18 |
manig | menig | many, many a | multe, plure | |
menigo, menigu | menigte | multitude | multitude | |
mid | met | with, by | con | |
mōd | gemoed | heart, mind | corde, mente | 19 |
morgen | morgen | morning | matino, matutino | |
mōtan | moeten | be allowed to, be permitted to | poter, esser permittite | 20 |
geniman | nemen | take, capture | prender | |
niþer | neder, neer | down, downward | a basso, descendente | 21 |
genōg, genōh | genoeg | enough; abundantly | sufficiente, bastante; abundantemente | |
oferstīgan | overstijgen | rise above | exceder a, superar | |
overwinnan | overwinnen | conquer | vincer, conquirer | |
onhagian | behagen | impersonal verb: please, be convenient for | agradar, placer | |
onsigan | (neer)zijgen | sink, decline | collaber, clinar, declinar | |
rǣd | raad | advice, course, plan of action | consilio, | |
rǣdlic | raadzaam, redelijk | advisable | consiliabile, judiciose | |
regn | regen | rain | pluvia | |
regnboga | regenboog | rainbow | iride, iris, arco del celo | |
rēþe | wreed | fierce | cruel | |
rīce | rijk | country, kingdom, dominion | pais, regno | |
rice | rijk | rich | ric | |
samod | samen | together | insimul | |
scandlic | schandelijk | infamous, vile | scandalose | |
gescieppan | scheppen | create | crear | |
scipfierd | scheepvaart | naval force | navigation | |
scūfan | schuiven | push | pulsar | |
gesēcan | (be)zoeken | seek, come to, go to, invade | cercar, vader, invader | |
self | zelf, zelfde | self, same | ipse, mesme | |
sēon | zien | see | vider | |
sidefull | zede | virtuous | virtuose | |
sige | zege | victory | victoria, triumpho | |
spilling | verspilling | waste | dilapidation | 22 |
sprǣc | spraak | speech, language | parola, linguage | |
sprecan | spreken | speak | parlar | |
stæf | [de] Buchstabe, [nl] boekstaven | letter of the alphabet | littera del alphabeto | 23 |
stede | stad, steden, hier ter stede | place | loco, placia | 24 |
stierc | stier | calf | vitello, bovello | 25 |
stycce | stuk | piece | pecia | |
gesund | gezond | sound, healthy, not harmed | san, illese, indemne | |
swencan | zwenken | afflict | affliger | 26 |
swincan | zwenken | toil | multo travaliar, facer dur labor | 26 |
synderlice | afzonderlijk | separately | separatemente | |
syndrig | zonder | separate | separate; sin | |
tīd | tijd | time, hour | tempore, hora | |
þearf | germano: Bedarf | need, benefit, advantage, good | besonio, necessitate | |
unfriþ | onvrede | hostility, hostile intent, violation of the peace | discontento, discordia, hostilitate | |
ungehīersam | ongehoorzaam | disobedient | disobediente, inobediente | |
wacian | waken | keep watch, remain awake | veliar, vigilar | |
gewǣd | gewaad | dress, garnments | habito, vestimento, costume | |
weaxan | [de] wachsen, [nl] wasdom, wassen | grow, increase | crescer | 27 |
gewendan | wenden | turn, go, return, make one’s way | tornar, girar, verter, cambiar de direction | |
weorpan | werpen | throw | jectar, lancear, projectar | |
weorþan | worden | become, happen, arise, come to pass come into being, be, be fulfilled, make | devenir, evenir | |
werian | weren | defend | defender, propugnar | |
winnan | winnen | fight | combatter, luctar | |
gewinnan | (ge)winnen | win, gain | vincer, triumphar, ganiar | |
witan | weten | know | saper | |
wlite, wlitig | vlijt, vlijtig | beauty, beautiful | beltate, belle | 28 |
wolcen | wolk | cloud | nube | |
geworht (past participle of wyrcan) | gewrocht (werken) | made | facite | 29 |
gewrecan | wreken | avenge | vengiar, vindicar | |
gewuna | gewoon(te) | habit, wont, custom | habito, usantia, costume | |
wunian | wonen; wennen | dwell, remain, be accustomed to, have a custom | habitar, demorar, haber su domicilio, resider, viver; esser accostumate | 30 |
ȳþhengest | hengst | horse of the wave, ship | cavallo del undas, nave, barca, vascello | 31 |
A vices la parolas del anglese ancian e le cognato in nederlandese moderne non coincide perfectemente. E.g. un pote esser un substantivo e le altere un verbo, o un un adverbio e le altere preposition. Si le idea basic semantic es ancora le mesme, io non va in detalios, ma traduce primarimente in interlingua le senso del anglese ancian, non del nederlandese.
Qui vole saper plus, qui vole saper toto exactemente, debera mesme investigar in dictionarios. Le Wiktionary hodie es satis complete, ma il ha alteres naturalmente.
Ubi le situation es complicate o interessante, io explica plus, in le sequente notas, que es referite desde le parolas (in le parte dextre del tabella), e que se refere retro al parolas.
Cetero io debe accentuar que le presentia de tan multe cognatos del nederlandese in le anglese ancian, non implica que un texto in iste lingua serea facile a leger pro me. No, isto es tamen satis difficile.
Le parola nederlandese eer
como un adverbio in le senso ‘ante que’ es hodie satis
dismodate, ma ancora usate in expressiones fixe,
como:
[nl] Eer we er erg in hadden, was het al gebeurd.
[ia] Ante que nos lo habeva remarcate, illo ja habeva evenite.
Nos anque vide eer como un elemento in eerder (plus tosto, potius), e in weleer, eertijds (in le passato, olim).
Le parola belīfan del anglese ancian ha ducite a parolas in anglese moderne, con le senso de remaner, ma totes es dialectal o archaic: belive, blive, belave.
Le parola german Beispiel (pro le qual io non sape un cognato nederlandese; a non confunder con blijspel = comedia) significa ‘exemplo’. Le parola del anglese ancian tamben, ma il ha plus.
Le parola nederlandese kerven es de facto cognate con le anglese ancian ceorfan, ma le significato de olim esseva plus general, lo de trenchar, secar, taliar, ben que kerven vole dicer incider, incisar, insecar, intaliar, gravar, scarificar. Iste ultime significatos naturalmente anque habe le vocabulo del anglese moderne to carve, le disveloppamento natural de ‘ceorfan’, que non es mentionate in le libro Teach Yourself, io pensa: proque le senso ha movite.
Interessantemente iste familia de parolas in le linguas germanic es cognate con le greco γράφειν, e assi anque con parolas de interlingua como graphia, graphic, orthographia, biographia, e multe alteres.
Le parola ‘cniht’ del anglese ancian habeva un senso general de ‘persona juvene’. Le parola nederlandese ‘knecht’ se refere a un servitor, un adjutante. E il ha obviemente le parola anglese moderne ‘knight’, originalmente un serviente de un soverano, plus tarde un cavallero, in nederlandese: un ridder.
Le base de iste parolas in protogermanico del west, kneht, non ha un etymologia cognite, e on non trova un tal parola in altere brancas del familia de linguas germanic.
Le protogermanico del west, o protogermanico occidental (in anglese: Proto-West Germanic) es le progenitor del anglese, nederlandese, frisian, germano, yiddish, alsatian, e germano suisse. Le protogermanico (anglese: Proto-Germanic ) es le progenitor de istes, e tamben del gothico (del branca germanic oriental), e del linguas germanic septentrional: islandese, feroese (ISO 639: [fo] o [fao]), norvegiano ([nn] e [nb]), danese e svedese.
Le Wiktionary correctemente marca parolas de linguas como le protogermanico occidental e le protogermanico con un asterisco, e.g. *swinkaną, pro indicar que iste formas es reconstructe, ma non attestate. Nam il non existe libros o inscriptiones in tal linguas, o si ha existite inscriptiones, illos non ha essite guardate, o nos non ha potite trovar e salvar los.
Io lassa via iste asteriscos, iste parve stellas, ben que io comprende e recognosce lor utilitate, proque per definition tote le parolas de iste duo linguas es non-attestate. Il existe anque linguas del qual alcun parolas es attestate, ma multe alteres es solo reconstructe per observation systematic de cognatos in linguas affin.
Le vocabulo nederlandese kwellen significa tormentar, non occider como in vetule anglese. Interessantemente, in protogermanico occidental kwalljan e in protogermanico kwaljaną ja habeva le sensos que existe ancora hodie in nederlandese, lo de, dicite in anglese, to torment, to make suffer, to hurt.
Le parolas nederlandese ‘keur’ e ‘keus, keuze’ es subtilmente differente:
Iste parolas nederlandese, e cyre del ancian anglese, es de facto familia, via le protogermanico del west kuʀi. In illo, le symbolo ʀ ha le codice 280 (hexadecimal) in Unicode. Su uso es hic explicate, io cita in anglese:
“The outcome of Proto-Germanic *z is written with ʀ, following the traditions for Runic Norse studies. It was clearly no longer an obstruent, as it was not affected by the gemination before *j, but it was also still distinct from *r on account of dialect-specific differences.”
Compara anque le parolas que recentemente io ha mentionate in un altere articulo.
Le parola nederlandese ‘dier’ indica cata typo de animal, sia domesticate, sia salvage como in vetule anglese. In anglese moderne le significato se ha stringite a un certe specie, nam lo del cervos.
Le vetule parola ‘fēond’ se ha disveloppate al anglese moderne fiend, ma non plus ha le senso de ‘inimico’, pro isto le Teach Yourself Book non lo mentionava.
Le verbo nederlandese ‘verdoen’ occurre primarimente in le expression ‘tijd verdoen’, in anglese ‘killing time’. Anque un forma de destruer, on poterea dicer.
Il existe naturalmente le parola de anglese moderne ghost, que es cognate con le vetule gāst. Le maniera de scriber con ‘gh’ es sub influentia del flaminge o nederlandese, in le qual ‘geest’ era olim scribite ‘gheest’, pro indicar le pronunciation fricative que le littera ‘g’ non ha e non habeva in altere linguas, como le francese e germano.
Le libro Teach Yourself non mentiona ‘ghost’. Io non sape proque, forsan proque secun i.a. le Wiktionary il ha un distinction (que io non comprende) inter le parolas anglese ‘spirit’ e ‘ghost’.
In le nederlandese bruidegom ( = [en] bridegroom, con un extra r debite a etymologia popular; [ia] fidantiato, marito) on vide ancora le elemento -gom, que occurre solo in iste parola, e non plus ha un existentia independente, similar al situation in le anglese moderne.
Le origine es le protogermanico gumô, cognate con le latino homo.
Le nederlandese hevig ha su origine in commun con le anglese heavy, ben que le significatos hodie non plus es equal.
[en] heavy = [nl] zwaar = [ia] pesante, ponderose
[en] = intense, violent, severe = [nl] hevig = [ia] vehemente, violente, forte, intense.
Il existe variantes de signification in le descendentes del vocabulo reconstructe protogermanic hlaupaną:
In anglese (to leap) e frisian (ljeppe): saltar. Compara [fy] fierljeppe, saltar al pertica.
‘Laufen’ in germano, e ‘lopen’ in le nederlandese in Vlaanderen: primarimente ambular rapidemente, currer; ma anque: ambular, marchar, ir a pede.
‘Lopen’ in le nederlandese de Nederland: ambular, marchar, ir a pede. Le senso ‘currer’ es illac plus tosto exprimite con rennen, obviemente cognate con le anglese to run.
In germano il ha un distinction inter lernen, apprender, e lehren, inseniar. In nederlandese le forma leren, sin un ‘n’ post le ‘r’, ha ambe significationes. Le anglese vetule habeva un forma con ‘n’, que significava ‘inseniar’.
Wiktionary mentiona le formas leornian e liornian pro le senso ‘apprender’.
Le parola nederlandese lelijk significa fede, non belle, anglese moderne: ugly. Le senso del parola lāþlic o lāðlīc era alique differente. Ma le vocabulos es cognate.
Le parola mægen perpetua se como main in anglese moderne, cuje significato ha intertanto flottate a ‘principal, major’.
Le nederlandese vermogen, de ver e mogen, es cognate, mægen e mogen ambes proveniente del protogermanico maganą. Ma le sensos in nederlandese es alique differente.
An non le moderne mood es cognate con mōd? Si, dice le Wiktionary, ma apparentemente le senso es troppo differente pro mentionar lo in le libro Teach Yourself.
Mōtan in anglese ancian habeva le senso que mogen ha in le nederlandese de hodie. Le cognato nederlandese moeten significa: deber, esser obligatori, esser necesse.
Nos vide sovente tal differentias in verbos modal:
[nl] willen = [ia] voler;
[en] will = [ia] vader (verbo auxiliar del futuro); (rarmente) voler.
[nl] durven = [ia] osar;
[de] dürfen = poter, esser permittite.
[nl] zullen = [en] shall (in le senso futur, que es hodie poco
usate; non in le senso juridic de ‘esser obligatori, esser
stipulate per le contracto’);
[de] sollen = [ia] esser obligatori, esser opportun, desirate,
recommendate.
[nl] worden = [ia] devenir;
[de] werden = [ia] devenir;
vader (verbo auxiliar del futuro).
Secun dictionarios, nether ancora existe, ma io pensa que illo es hodie poco usate. Un uso currente es in le nomine anglese de Nederland: the Netherlands.
Io non trova le parola spilling in le Wiktionary, ma il ha del medie anglese le variante spillyng. Per le sol parola moderne ‘waste’ il es difficile saper exactemente que esseva le senso in vetule anglese. Ma compara forspillan, que es un verbo.
Le parola Buchstabe del germano ha le mesme senso que stæf in le anglese ancian. Le verbo nederlandese boekstaven non es multo usate, e ha un senso specialisate de notar, registrar, documentar.
Le parola nederlandese ‘stad’ ha le senso plus restricte de urbe, citate, in comparation con le anglese ancian stede. Le vocal ‘e’ nos vide anque in le plural del vocabulo nederlandese: ‘steden’.
In le expression antiquate, ma ancora usate, ‘hier ter stede’, hic in le urbe, nos vide un forma ‘stede’ declinate e fossilisate, que es exactemente le mesme que le parola in le anglese ancian.
Un parola stead existe ancora in anglese moderne, es poco usate in isolation, ma occurre in instead of, in vice de, in homestead, e in nomines geographic como Hempstead, que al minus in un caso ha essite derivate de Heemstede (presso Haarlem) in Nederland.
Le Wiktionary mentiona de iste parola stierc altere formas, nam stēor, stīorc, stȳric, e stīrc. Le formas con -c, il sembla, contine un suffixo diminutive, que nos anque habeva in nederlandese in le forma -ke o -ken, hodie -(t)je, ma ancora -ke(n) in variantes in le sud del territorio linguistic del nederlandese. On anque vide isto in le forma -chen in le germano moderne.
Compara mannequin, de manneken, in nederlandese moderne septentrional: mannetje, = parve homine.
Que il habeva variantes in le anglese ancian non surprende: tote le linguas de olim esseva habitos de arlequin de dialectos, sin un clar standard. Le autor del libro Teach Yourself explica in su prefacio: “The extracts are normalized on an Early West Saxon basis, to remove variant forms which would confuse a beginner.”
In anglese ancian le parolas stierc etc. se refereva primarimente a juvene boves, sovente masculin, ma anque feminin (heifer). In nederlandese un stier es sempre masculin, e normalmente adulte, sinon le animal es anque appellate stiertje o stierkalf.
Le tres parolas es cognatos: le anglese ancian (ISO 639: [ang]) swencan proveni del protogermanico occidental swankijan, protogermanico swankijaną, e [nl] zwenken tamben.
Le variante [ang] swincan proveni del protogermanico swinkaną. Le protogermanico swankijaną (vide in alto) era le causativo de swinkaną in iste mesme lingua reconstructe.
Le contento semantic del parolas [ang] swencan e swincan, e [nl] zwenken, monstra satis variation: zwenken significa virar, tornar, girar.
Un parola nederlandese wassen, con un altere etymologia, significa ‘lavar’. Le parola con le mesme senso que in anglese ancian existe, ma es obsolete. On ancora lo vide in alcun expressiones fixe:
Tot volle wasdom komen = arrivar a maturitate, completemente disveloppar se.
Flink uit de kluiten gewassen = grande, ben crescite, robuste
Het wassende water = le aqua montante, le marea crescente. (Le romance de iste titulo per Herman de Man joca in un region a presso de ubi ora io vive.)
Istes es false amicos! Le vetule anglese wlite proveni del protogermanico wlite, que ha cognatos in altere brancas del indoeuropee.
Le nederlandese vlijt (sensos: zelo, diligentia, assiduitate, laboriositate, operositate, application) proveni del protogermanico flītaz, compara flītan, sin etymologia indoeuropee cognite.
Werken e wyrcan es cognatos. Le conjugation in nederlandese es hodie regular: passato werkte, participio passate gewerkt.
Le parola gewrocht es obsolete, le parola doorwrocht (ben elaborate etc.) anque non es quotidian, ma un poco plus frequente in le nederlandese moderne.
Le nederlandese wonen es cognate con wunian, e ha le mesme significato ‘dwell’ etc. Le sensos be accustomed to, have a custom corresponde plus con le nederlandese ‘wennen; gewend zijn’, que le Wiktionary associa, via wunāną in vice de wanjaną, con le vetule anglese wenian, wennan.
Le elemento ȳþ in ȳþhengest proveni de unþī, del qual on poterea facilemente pensar que illo serea cognate con le interlingua ‘unda’. Ma le Wiktionary explicitemente denega lo: «Not related to Latin unda (“wave”).»
Le vocabulo nederlandese hengst se refere solo a cavallos masculin, non-castrate, ma isto anque esseva le caso in le anglese ancian.
Youtube contine varie videos relatate a iste thema:
“Anglish – What if English Were 100% Germanic?”, in the channel Langfocus, by Paul Jorgensen.
“Old English Spoken | Can American, Australian, and Non-Native English speaker understand it?”, by Simon Roper, on Norbert Wierzbicki’s channel Ecolinguist. E le secunde parte.
“Old English vs German, Can they understand spoken Old English?”. E le secunde parte.
“How We’d Talk if the English had Won in 1066.” A video review about a book by that name, written by D. Cowley.
“A Conversation in Old English and Old Norse”, by Simon Roper and Jackson Crawford.