Le
Un “speculo de horto” (‘specula de jardin’ esserea alsi possibile) es mi traduction de un parola nederlandese usate per Multatuli (Eduard Douwes Dekker): tuinspiegel. Qui in 2019 requesta que Google monstra imagines de illo, vide speculos, como on los habe in casas, de vitro plan, ma alora in un jardin. Isto non face clar que le scriptor pote haber intendite.
Sed le grande dictionario Van Dale (mi edition, in tres tomos, es de 1999) explica: “glazen bol waarin men een verwrongen spiegelbeeld ziet, vroeger wel in tuinen geplaatst”. In interlingua: un globo de vitro in le qual on vide un reflexion distorte, que antea on soleva placer in hortos.
Isto face senso in le contexto del idea de Multatuli, scribite in le secunde medietate del seculo ante le previe, que io ha traducite. Ben que le exemplo es ex un cultura de circa 150 annos retro, dunque desuete e hodie non facile a comprehender, le idea mesme es multo actual, in iste nostre era de fake news (novas false) e theorias de conjuration.
Cetero, si le globo de vitro age como un lente, an non es concipibile que vermente le reverso se caleface si le sol brilla sur le fronte? Era Multatuli un del multes, qui non habeva scrutate si de facto es ver lo que ille scribeva? Autoironia?
Multatuli in interlingua
Super lingua e linguas
Articulos in e sur interlingua