Nunquam un opinion es tan illogic, que illo non habe su adeptos fervente, e necun error es tan stulte, que non a vices philosophos pretense ha prendite le defensa de illo, ante toto illes qui ha reducite le philosophia – un vocation de omne humanos – a un profession de pauches. E anque extra le circulos de philosophos professional, on incontrara sovente un gaudio calorose con toto que es fallace. Le experimento es facile a facer. Inventa un facto impossibile, annuncia lo con surprisa fingite, e presto on trovara personas qui, sur fundamentos physic, mathematic, philosophic, theologic, moral, o statistic, argue que lo que vos ha vidite, es multo natural e facile a enarrar. In le corte de carolo stuart – o jacobo, io non sape exacto – un docto recoltava elogio alte con su explanation del mysterio: proque un vaso, partialmente implite con aqua, non cresce de peso si on jectava un pisce in iste aqua. Un altere erudito sapeva explicar multo precisemente, proque un speculo de horto *) – le qual le jardinero, sin que ille lo sapeva, habeva volvite ante alcun momentos – era tan calde al latere del umbra. Assi le Conservatives vos monstrara clarissimo proque le Populo se senti tan multo felice sub un governamento antiquate. Le Liberales vos exclarara proque le precios del carne es tan infamemente basse sub un assi appellate regime liberal. E… e… tote illes prefere non scrutar si de facto il es ver que le pisce jectate in le situla non adde gravitate?


541

Al introduction

Autor: Multatuli (Eduard Douwes Dekker).
Translatate per Ruud Harmsen, le 5 e 9 de octobre 2019.