Ideas del 15 e 16 de julio e 17 de septembre 2014, e del 3 e 8 de april 2016; texto del 20 – 23 de octobre 2016, lectura de prova le .
Nostre parentes appreciava opera e operetta. Maria Callas, Renate Tebaldi. Richard Tauber, Aafje Heynis. Robert Stolz, Rudolf Schock, Anneliese Rothenberger.
Io non. Quando pubere io sequeva le moda de mi tempore, le annos 1960/1970, e amava The Beatles, The Rolling Stones, Bee Gees, Creedence Clearwater Revival, etc., ma alsi musica plus brusc como Black Sabbath, Jimi Hendrix e Led Zeppelin. Illo esseva non solo un cosa de sequer le trend, sed certo anque de appreciation personal authentic.
Ja al etate de 16 o 17 annos, io non plus voleva restringer mi gusto al musica beat, pop, rock, o como le varie variantes esseva nominate in le curso del decennios. Musica classic etiam me interessava. Exemplos esseva, e ancora es, Bach, Bartók, Chopin, Vivaldi.
Bentosto io percipeva in me un preferentia pro musica popular, o como on lo appella plus aptemente: World Music, musicas del mundo. Exemplos: Gregor Serban, Tata Mirando, Yoska Nemeth. Gheorghe Zamfir. Manitas de Plata, Paco Peña. Atahualpa Yupanqui. Luís Cília, Amália Rodrigues. Umm Kulthum. Maria Farantouri, Mikis Theodorakis.
Alcun jazz tamben io discoperiva, ma sin ora poter mentionar nomines.
Vidente un gusto tan ample, on poterea dicer que io ama tote le musica in que melodias, harmonias e variation es presente in quantitates bastante.
Tonalitate pro me es un must, un requisito. Musica atonal pro me non es musica. Béla Bartók a vices iva in ille direction, ma ancora manteneva multe elementos tonal, harmonic e melodic, forsan per le influentia del musica popular hungare e romanian, que ille collectionava (con su amico Zoltán Kodály) e usava como inspiration pro su compositiones.
Mais opera e operetta initialmente io nunquam includeva in mi gamma de gustos de musica appreciate. Forsan per recalcitration puberal, un aspiration de ser differente que mi parentes? O per predilection sincer?
Un poco de ambes, crede io hodie.
Gradualmente le beltate melodic in operas de Verdi, Bizet o Puccini io comenciava a recognoscer. Ma operettas ancora io non acceptava. Troppo legier, frivole, non-serie, infantil, exaggerate, troppo resimilante a jornalismo a scandalo e sensation.
Tamen, alora al 15 de julio 2014, poc menses post le morte de mi matre, io trovava isto, que io trovava ben agradabile (ora in 2016 un poco minus): “Heut’ Nacht hab’ ich geträumt von dir”, cantate per Rudolf Schock, scribite (indica le titulo del video in Youtube) per Kálmán.
Rudolf Schock, io trova, habe hic un apparentia bizarre, peculiar, artificial, como si le Botox serea ja inventate e popular in su dies. Ma probabilemente illo es le resultato de maquillage de theatro, tunc alsi usate pro close-ups.
Gräfin Mariza es un operetta, que pro isto in theoria io non deberea appreciar. Nonobstante, le overtura (ci in un film de 1958, la como un pecia separate) me place multo! Probabilemente le ration pro mi placer es le elementos hungare, romanian o del musica tsigan – ben que le ver musica de iste paises, sonate per musicos tsigan (hodie nos sape que illes es correctemente appellate Sinti o Roma), sona ben differente, e illo ancora differente del musica plus original del Romani.
Le annunciator del precitate film pronuncia in germano “Gräfin Mariza” como [ˈgrɛːfin ˈmaːritsa], ben que io habeva sempre pensate que iste nomine serea [maˈritsa], con le accento al secunde syllaba e non le prime.
Interessante. Isto, combinate con le apparentia non-german del nomine Kalman – plus correctemente scripte Kálmán – mena al lingua hungare. In hungaro il ha sempre, in cata parola, un accentuation al initio, sur le prime syllaba. Le germano Mariza poterea ser in hungaro: Marica, pronunciate [ˈmɒritsɒ].
E il es ver, le compositor Emmerich Kálmán (como Franz Lehar / Lehár Ferenc) esseva un Hungaro, in celle lingua appellate Kálmán Imre, ben que su nomine de nascentia esseva Imre Koppstein, con un nomine de familia sonante german. Ille nasceva in un familia judee.
Vero quasi tote le operettas de Emmerich Kálmán, le plus cognoscite per lor titulos german, habe anque nomines e librettos hungare. Assi Gräfin Mariza se appella in hungaro Marica Grófnő.
An poterea le parola hungare gróf esser un impresto ab le germano Graf, ‘conte’? Si si, proque non gráf? Possibilemente proque in le germano austriac in le territorio del tunc Monarchia austrohungare, le phonema longe /aː/ propende a ser plus fusc que le breve /a/, quamquam in hungaro illo es intercambiate: le phonema curte scribite <a> ha un sono multo obscur (phoneticamente [ɒ], quasi [ɔ]) e le phonema longe, <á> es clar, [aː].
Al altere latere, un phonema como lo que es scribite <ó> in hungaro existe etiam in germano, con practicamente le mesme sono. Comocunque, le Wiktionario confirma le etymologia per me expectate, e mentiona le bavarese (germano del sub-est de Germania e de grande partes de Austria) como le origine del parola hungare ‘gróf’.
Alora le structura de grófnő non es difficile a penetrar: ‘nő’ es le parola hungare pro ‘femina’, ergo si ‘gróf’ corresponde a ‘Graf’ (conte), ‘grófnő’ corresponde a ‘Gräfin’ (contessa). De novo le Wiktionario lo confirma.
A proposito, le plural de ‘nő’ es nők, feminas, facto que pro nederlandophonos es aliquanto hilare. Plus clar io non vole devenir.
Ergo ille version de Gräfin Mariza es completemente in hungaro, non in germano. Illo me place musicalmente e quanto al sonos characteristic del lingua, ben que io comprende practicamente nihil. Ma le jocar del actores io ancora resenti como exaggerate, extravagante, infantil, facticie, affectate e manierate. Io debe esser probe. Le dansar es divertente, totevia.
Alsi belle: Hej, cigány, con un rolo importante pro le cimbalom (in romanian appellate țambal, ci sonate per Nicoleta Tudorache). Compara iste version del mesme cantion.
Ancora un operetta de Kálmán Imre (per me rediscoperite le 17 de septembre 2014): Die Csardasfürstin. Belle melodias e harmonias, bastante recognoscibile pro me per deber olim haber audite los. Ma le jocar non multo me place. Le sonos del lingua hungaro si.
Le titulo in hungaro es Csárdáskirálynő. De novo nos vide le substantivo, hic suffixo, nő. Király (pronunciation [ˈkiraːj]) significa rege, monarcha o soverano (germano: Fürst). Ergo un királynő es un Königin, eine Fürstin, un regina o soverana.
Multo interessante (trova io): le parola hungare király ultimemente, via linguas slave, se deriva de linguas germanic, del nomine Karl de Carolo Magne – in francese e anglese: Charlemagne, in germano: Karl der Große, in nederlandese: Karel de Grote.
Emmerich Kálmán tentava a repeter su successo per continuar le recepta, assi il ha Die Zirkusprinzessin (A cirkuszhercegnő).
Via le deviation de un pecia de musica apparentemente grec, ma de facto scribite (e multo ben, in mi opinion) per le nederlandeses Harry Bannink e Annie M.G. Schmidt, in un lingua de phantasia que certemente non esseva greco – lo que le titulo con orthographia nederlandesc, “Stroei voei”, ja monstra – le 3 de april 2016 io discoperiva un altere operetta de Emmerich Kálmán, previemente pro me incognite: A Bajadér. Illo ille scribeva in 1921, un anno ante le anno del nascentia de mi matre.
Al minus le overtura de ‘A bajadér’ me place, con special mention del transition desde 1m45s. Alco eveni la. Lo que es que lo face tan special, io non sape dicer. (Le 23 de martio 2018: vide anque hic.)
Le titulo german es ‘Die Bajadere’. Un bajader es un hindu dansatora de templo. Le parola veni del portugese bailadeira.
Le prenomine Emmerich es tamben le nomine de un urbe in Germania, presso Kleve, Doetinchem e Zevenaar. Io non sape si il ha un connexion. Io visitava le citate varie vices. On pote la vider le belle panorama del Rheno, que es ibi multo large proque le fluvio Waal a iste puncto ancora non ha bifurcate.
Le forma italian del prenomine Emmerich es Amerigo. Proque Amerigo Vespucci esseva le nomenclator de America, indirectemente Emmerich Kálmán e le citate Emmerich ha un connexion con le continente!
Gratias a Marcus Scriptor, qui al 29 de julio 2016 durante le conferentia de interlingua in Tisvilde me poneva al currente quanto al connexion inter ‘Emmerich’ e ‘Amerigo’.
Vide anque Panorama in interlingua 2016-5, pagina 26, ubi Kenneth Platter (ver nomine de Marcus Scriptor) scribeva:
“[...] Amerigo Vespucci, le qual
dava su nomine al continente integre.
Su nomine es un forma italianisate del german Emmerich
[...]”
Vide etiam iste commentario per Kovács Péter, qui inter alie cosas la scribeva:
“Vespucci habeva essite baptisate al nomine "Amerigo" al honor del sancto hungare Imre (Emerico le Sancte), le filio del rege Stephano le 1me, qui fundava le Regno Hungare in le senso "moderne" in 1001. Assi le nomine de America significa: "terra (al honor) de Emerico le Sancte".”
Vide anque isto.
Le idea del connexion inter Amerigo e Emmerich (Imre) de facto veni de – o al minus ja esseva exprimite in – un conto per Alexander Gode-von Aesch, publicate in 1958 e 1983 in le collection Dece Contos. Le conto ha le titulo Emmerichia, nomine que le autor dice deberea haber essite le ver nomine de America.
Derecto de autor © 2016, R. Harmsen, tote derectos de copia reservate, all rights reserved.