Conjunctivo difficile? Pro me si!

Le 17–22 de februario 2025, como responsa a un discussion in Facebook.

Tabula de materias

Introduction

Iste articulo tracta un tracto grammatical que le linguas romance e anque le germano habe. Ma in anglese, ergo anque in interlingua, illo manca. O, dicite plus accuratemente, il ha in ille linguas solo ancora vestigios: Long live the King, So be it, Be that as it may, etc. In interlingua: Que vive longe le Rege, Assi il sia, etc. Forsan ‘vamos’ poterea esser interpretate como un conjunctivo, o es illo plus tosto un imperativo, un incentivo collective, un sporonamento gruppal? Io pensa que si.

Si, io parla ora del conjunctivo, o como alcun linguas lo appella, le subjunctivo.

Il existe varie initiativas e propositiones pro crear linguas auxiliar del mesme typo e con le mesme methodo que interlingua, mais que mantene tractos grammatical de linguas romance, que manca in anglese:

Le resultatos es sovente plus belle, plus euphonic que interlingua, que in aures romanophone sembla estranie. Ma le reverso del medalia es que illos son plus complicate grammaticalmente e plus difficile a apprender. Parlantes native forsan non facilemente pote imaginar proque e como un conjunctivo pote esser difficile, e io comprende lo, proque io como parlante native del nederlandese non trova le uso de ‘er’ difficile o complicate del toto, ben que illo lo es.

Pro illustrar lo io describera ora alcun problemas que io ha con le conjunctivo del portu­gese, le lingua romance que io ha studiate le plus seriosemente, ben que in le schola io ja habeva apprendite alcun francese, ma sin me memorar si le conjunctivo unquam esseva mentionate del toto, e multo minus inseniate.

Io non sape si le regulas in altere linguas romance que pt-PT differe multo o un poco de illos pro iste lingua, o es exactemente equal.

Bibliographia

Coimbra & Coimbra 2: Gramática Activa 2, per Olga Mata Coimbra e Isabel Coimbra, 2nde edition, april 2000, Lidel – Edições Técnicas, Lda. Le ISBN es: 978-972-757-173-4.

Del 40 unitates de iste secunde parte del libro (il ha anque un prime parte, con le ISBN 978-972-757-172-7), 21 es super formas e uso del conjunctivo, que ja monstra que illo non es simplice. Super toto le uso, quando le conjunctivo es permittite, quando obligatori, e quando prohibite.

Le formas non es difficile: verbos in -ar usa le formas de verbos in -er, e verbos in -er e -ir usa le formas de verbos in -ar.

Difficultates

Facile, tamen difficile

Multe regulas es facile a comprehender, e logic. Tamen, quando io essaya applicar los a phrases e situationes concrete, sovente il es difficile saper qual del regulas applicar. E mesmo si io lo sape, il eveni non rarmente que le resultato que io pensa que sia correcte, non lo es.

Assi il es difficile disveloppar un senso automatic pro le uso del indicativo e conjunctivo.

Contra-intuitive

Alcun regulas, in ultra, va contra mi senso de logica e de lingua.

Que post se?

Un regula que non es date explicitemente, ma que io ha derivate del altere regulas e del exemplos: post le parola portugese se, in le senso del anglese if, e si de interlingua, pote sequer un conjunctivo, ma solo le passato (pretérito imperfeito do conjuntivo) o le futuro. Le presente del conjunctivo on non pote usar post se.

Proque? Iste se pro me indica un incertitude, un condition, ergo io expecta le conjunc­tivo. Un conjunctivo de quecunque tempore verbal. Io prende ora exemplos de Coimbra & Coimbra 2, Unitate 34, pagina 74, puncto 3, Se como conjunção subordinativa.

Typo a, Integrante

“Posso” (io pote) non es un facto real, il es incerte si le ‘io’ lo pote facer. Le poter e le ir ambes son incerte. Ergo io non comprende proque on deberea usar hic le indicativo, sinon sur le base de un regula implicite ‘post se le presente del conjunctivo es prohibite’.

Equalmente, in le secunde phrase, le ter visto o Pedro (haber viste, haber vidite Pedro) es incerte, nam “ele perguntou-me”, ille demandava me, ergo ille non sapeva lo. Proque non usar le conjunctivo pro exprimer iste incertessa? Isto in mi aviso serea logic. Ma ya non es permittite.

Typo b, Condicional

In le prime exemplo (‘Io va con te al cinema, si io pote’), e le ‘vader’ e le ‘poter’ non eveni ora, ma in le futuro. Ma solo puder ha le forma del futuro del conjunctivo, benque vou es in le presente del indicativo.

Anque, e le ‘vader’ e le ‘poter’ es incerte, nam un depende del altere. Proque solo puder ha un forma del conjunctivo, e non vou? Le sequente phrases portugese sembla logic a me, ma io sape que illos esserea fortemente ingrammatical (pro isto le marca ‘*’):

Ergo duo vices le presente del conjunctivo, duo vices le futuro del indicativo, o duo vices le futuro del conjunctivo. Ma non, istes son incorrecte.

Io pensa que on non pote sempre explanar le uso del indicativo e conjunctivo, e del for­mas temporal, per rationamento logic. On debe acceptar le phrases como illos es, dis­veloppate in le longe processo del historia. Lingua non es logica, lingua es convention, e habito, usantia.

In le secunde phrase, Se tivesse dinheiro, trocava de carro (Si io haberea moneta, io cambiarea de auto), le possession del moneta es tanto hypothetic como le comprar un altere vehiculo. Nam le phrase suggere que le ‘io’ o ‘ille/illa’ (le phrase portugese es ambigue quanto al persona) non ha tanto moneta, ergo anque non va emer un auto plus nove.

Anque, le situation monetari existe in le passato, presente e futuro, e le hypothetic acquisition del auto es in le futuro. Ma in portugese, on usa sempre formas verbal del passato. Proque?

Dunque logicamente, forsan iste phrases esserea possibile:

Formas usate, incorrectemente: imperfecto del conjunctivo, duo vices; e le presente e futuro del conjunctivo.

Post conjunctiones e locutiones

Io cita ora de Unidade 2, pagina 8 de Coimbra & Coimbra 2:

In iste phrases le tempore essente bon, le pluvia, le fatiga, le non saper linguas, son factos real, non son opiniones, judicamentos, o incertessas. Tamen on debe usar le conjunctivo, non le indicativo. Proque? Io judica: proque illo es le convention, le consuetude ja de se­culos. On debe simplicemente acceptar lo como es, on deberea non pensar, non cercar ex­plicationes. Linguas ya es conventiones, e non sempre logic.

Io pensa o non pensa

Io cita ora de Unidade 8, pagina 20 de Coimbra & Coimbra 2:

Cata vice le achar (trovar), le crer (creder) e le pensar ja introduce le incertitude, non le presentia o absentia del negation não (non). Ergo io lo trovarea logic si tote le phrases usava le conjunctivo. Totevia solo illos con não lo ha, le opiniones e judicamentos etc. affirmative incita le indicativo.

Que forma usar si le não non es con le judicamento, ma con le situation?

Io non sape.

Forsan

Post talvez (forsan) seque sempre un conjunctivo, sovente le presente. Post le expression se calhar nonobstante, con un significato comparabile, on usa sempre le indicativo.

Quiçá, io vide in le collection de phrases Linguee, es sovente usate sin verbo, e si il ha un, illo pote esser in le indicativo o conjunctivo.

Secundo dictionarios, acaso es anque un synonymo de talvez, ma io trova solo exemplos del expression por acaso, que non es le mesme cosa.

Germano

Un del usos del conjunctivo in germano es pro le discurso indirecte. Hic il ha multe exemplos. Io cita un, e reimplacia le traduction nederlandese per interlingua:

Discurso directe:
Sie sagt: "Sie sind heute hier gewesen."
Illa dice: "Illes ha hodie essite hic."

Discurso indirecte:
Sie sagt, sie seien gestern dort gewesen.
Illa dice: illes ha heri essite illac. o:
Illa dice que illes ha heri essite illac.

Tanto como io sape, le conjunctivo o subjunctivo non es usate assi in linguas romance.