Spaß beiseite, het is toch wel belangrijk om uit te vinden wat het nou wél betekent. Wat, ‘het’? Nou, dit.
Dus ik dacht, ik vraag het eens aan de minister. Dat deed ik vroeger ook wel eens. Dan kreeg ik altijd antwoord van Postbus 51, de voorlichtingsinstantie van de Nederlandse overheid. In dit geval zou dat ook zinnig zijn.
Nog beter is natuurlijk om eerst even te kijken of er niet al info online staat, zodat je niet zinloos mensen hoeft lastig te vallen die ook iets beters te doen hebben. Ik zocht dus in Google op ‘ministerie van verkeer’, kwam terecht bij ‘ienm’ (Ieniemienie? Nee, Infrastructuur en Milieu), en daar in het zoekvak rechtsboven typte ik in: ‘120 kilometer’.
Zo vond ik de voorlichtingspagina Verhoging maximumsnelheid. Daar staat het zo te zien allemaal helder in uitgelegd.
Ik citeer uit de uitleg van het ministerie:
“Per 1 september 2012 geldt op de snelwegen in Nederland de algemene maximumsnelheid van 130 kilometer per uur. Het uitgangspunt hierbij is ‘harder rijden waar het kan, langzamer waar het moet’. ”
Vind ik een logische gedachte. Als uitwerking daarvan staat iets verderop:
“Op een traject met een wisselende maximumsnelheid, geldt 130 kilometer per uur ’s avonds en ’s nachts en geldt overdag een lagere snelheid. De snelheid die overdag (van 06.00 uur tot 19.00 uur) geldt, staat met een bord langs de weg aangegeven met daarbij een onderbord met daarop het tijdvenster (6-19h).”
Kan ik nog steeds volgen, is nog steeds logisch. De maximumsnelheid op de snelwegen is dus: 130, tenzij. Overdag is het vaak druk op de weg, dus dan mag je maar 120, niet 130. Dat geven ze aan met een bord ‘120’, met op een onderbord de aanduiding ‘6–19’.
Van ’s morgens 6 tot ’s avonds 7, dat is overdag, inclusief de spitsuren door het woon-werkverkeer. Dan wat langzamer rijden, want het is druk en gevaarlijk.
Dezelfde gedachte, ‘harder rijden waar het kan, langzamer waar het moet’, is ook weer doorgetrokken in deze zin:
“Als spitsstroken open zijn, geldt vanwege de veiligheid een lagere maximumsnelheid dan 130 kilometer per uur. De toegestane maximumsnelheid staat aangegeven op borden boven en langs de weg.”
Ben ik het ook weer mee eens. Ik wees er in mijn vorige stukje al op dat spitsstroken meestal smal zijn, zodat je vlak langs de vangrail rijdt. Ook gaat die spitsstrook juist open omdat het druk is (nadeel: hij kan niet meer als vluchtstrook of pechstrook dienen), en als het druk is, bij een grote verkeersdichtheid, is hard rijden gevaarlijker.
Dus de open spitsstrook en ‘6–19 h’ hangen samen, die treden meestal tegelijk op.
Maar dan staat het dus verkeerd op die borden!
Er zou moeten staan: 6–19 h met daaronder ‘bij open spitsstrook’. Dat dan op te vatten als een logische OF-conditie: als aan een van beide voorwaarden voldaan is, geldt die lagere snelheid. Want er kan incidenteel ook ’s avonds een extra spits zijn, na zevenen.
Omdat de condities meestal samen optreden (het is overdag druk en als het druk is, gaat de spitsstrook open), kun je het net zo goed opvatten als een logische EN: als aan beide voorwaarden tegelijk voldaan is, geldt de lagere snelheid van (meestal) 120 km/h.
Maar onder die snelheidsborden staat wel degelijk “bij gesloten spitsstrook”. Ik heb het gezien en zo genoteerd, en bij het tv-programma waar ik in mijn vorige stukje aan refereerde, was dat ook op een foto te zien.
Dat kan toch geen vergissing zijn? Is het ook niet, denk ik nu. Dat onderbord gaat namelijk over een andere situatie dan die in de voorlichtingspagina bedoeld is.
Een spitsstrook, de naam zegt het al, is een strook die tijdens spitsuren, bij druk verkeer, dus meestal overdag (6–19 h), wordt opengesteld om de verkeersdichtheid te verkleinen, door de voertuigen te verspreiden over meer rijstroken.
Maar die spitsstrook was oorspronkelijk een pechstrook, een vluchtstrook. Als daar onverhoopt inderdaad een voertuig op stilstaat, bijvoorbeeld wegens motorpech of een ander mankement of een calamiteit, dan ziet de politie dat via camera’s. De spitsstrook wordt dan gesloten (rood kruis boven de strook) en het is beter ook langzamer te rijden.
Maar van 130 naar 120 lijkt me dan niet veel zoden aan de dijk te zetten. 100, 80 of 70 lijkt zinniger, en dat zal dan wel op die matrixborden verschijnen.
Er zijn dus twee tegengestelde redeneringen rond die spitsstrook, beide in verband met de snelheid en de veiligheid. De ene redenering is gevolgd voor het onderbord; de andere, ook zinnig, staat op de voorlichtingspagina van het ministerie.
Maar dat is veel te ingewikkeld en verwarrend om je achter het stuur te gaan zitten afvragen. Achter het stuur moet je precies weten wat er aan de hand is, en snel, beslist en doortastend reageren.
Daarom herhaal ik mijn ongevraagd advies aan de minister:
Zet ALTIJD de HIER en NU geldende maximumsnelheid op het matrixbord, en gebruik NOOIT borden met onderbord, en al helemaal niet met twee onderborden. Want dat is te moeilijk en dus gevaarlijk. Weg ermee.
Een vervolgstuk.
© 2012 R. Harmsen, alle rechten voorbehouden