De kwestie speelt al meer dan tien jaar. Al een hele tijd wilde ik er mijn mening over geven. Nu dan maar. Past goed bij mijn vorige stukje en bij de actualiteit dat in het Duitse parlement recent is besloten de Ehe für alle mogelijk te maken, inclusief de gleichgeschlechtliche Ehe. Het huwelijk dus dat open staat voor iedereen, ook voor mensen van gelijk geslacht.
Met de Nederlandse aanduiding ‘weigerambtenaar’ wordt bedoeld een trouwambtenaar, een ambtenaar van de burgerlijke stand, die liever geen homohuwelijken sluit. De Wikipedia geeft hier een overzicht van de ontwikkelingen in deze kwestie. Inmiddels is wettelijk vastgelegd dat weigeren niet meer mag: alle trouwambtenaren (althans die nieuw worden aangesteld) moeten bereid zijn zowel heterohuwelijken als homohuwelijken te sluiten.
Het wetsvoorstel daartoe kwam van D66-Kamerleden Pia Dijkstra en Gerard Schouw en staat hier toegelicht. Het voorstel is op 3 juni 2014 aangenomen in deze vorm. Gewijzigd zijn daarbij art. 16 BW1 en art. 5 AWGB.
Artikel 5 lid 2a is nogal raadselachtig geformuleerd, als je het mij vraagt. Ik citeer:
“Het eerste lid laat tevens onverlet de vrijheid van gemeenten om onderscheid te maken op grond van godsdienst of levensovertuiging ten aanzien van een ambtenaar of buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand die in de uitoefening van zijn ambt onderscheid maakt, tenzij het door hem gemaakte onderscheid is gebaseerd op een algemeen verbindend voorschrift.”
Als ik het goed begrijp komt het neer op: ‘Maakt een ambtenaar bij het al dan niet willen voltrekken van een huwelijk onderscheid naar seksuele geaardheid van de huwelijkskandidaten, bijvoorbeeld op religieuze gronden? Dan mag de gemeente die ambtenaar op grond daarvan discrimineren, bijvoorbeeld door hem of haar niet aan te nemen dan wel te ontslaan.’
Tja.
Ik ben het niet eens met D66 en met de wetswijziging. Dat baseer ik op een afweging van grondrechten.
Mensen hebben het recht om te trouwen. Mensen hebben het recht niet gediscrimineerd te worden op welke grond dan ook, ook niet om hun seksuele geaardheid. Dus moeten homoseksuelen met elkaar mogen trouwen, net zoals heterostellen dat mogen.
Mensen hebben het recht er een religie of andere levensovertuiging op na te houden. Mensen hebben het recht meningen te hebben en te uiten. Dat geldt ook voor de mening dat de wet zoals die is, niet goed is. Als ze zich ondertussen maar wel aan die wet houden.
Het kan gebeuren dat een ambtenaar van de burgerlijke stand op grond van bijvoorbeeld zijn of haar geloof vindt dat het huwelijk wettelijk beperkt had moeten blijven tot een man en een vrouw. Het kan ook zijn dat die ambtenaar op grond van mening en/of geloof een wettelijk wel mogelijk homohuwelijk liever niet persoonlijk voltrekt. Als die dan maar verwijst naar een collega bij dezelfde gemeente, die daar wel toe bereid is, dan is er nog steeds geen probleem.
Op die manier worden de grondrechten van het aanstaande homopaar niet geschonden, en die van de weigerambtenaar ook niet. Waarom conflicten zoeken die er niet zijn, in elk geval niet hoeven zijn?
De wet voorzag al, in art. 16 BW1 lid 1, in de eis dat er minstens twee trouwambtenaren per gemeente zijn. De wetswijziging zorgt dat weigerambtenaren daarbij niet meetellen. Dat is voldoende. Eisen dat elke trouwambtenaar bereid is homohuwelijken te sluiten, is niet nodig. Het gaat erom dat elk homostel dat wil trouwen, in elke Nederlandse gemeente, dat onbelemmerd kan. Die garantie moet er zijn.
En wat heeft een homopaar eraan getrouwd te worden door iemand die veinst het van harte te doen, maar die er eigenlijk niet achter staat? Dan neem je toch liever iemand anders, die het wel echt meent?
Omgekeerd: er was op tv indertijd iemand van bevindelijk gereformeerden huize, die vertelde dat stellen hem soms persoonlijk vroegen hen te trouwen, op grond van de gelijke of verwante geloofsovertuiging van stel en ambtenaar en de persoonlijke band die ze al met hem hadden. Dat mag voortaan niet meer, omdat die betreffende ambtenaar niet ook bereid is homoparen te trouwen. Maar dat is helemaal niet aan de orde, want die stellen met dat persoonlijk verzoek aan hem zijn heteroparen.
Dat is toch niet logisch? Ik zeg het nog eens: waarom problemen zien en willen oplossen, waar ze in werkelijkheid helemaal niet zijn?
Dit alles staat los van mijn eigen mening over het huwelijk: ik vind zelf dat dat open moet staan voor personen ongeacht hun geslacht. Ehe für alle, zoals ze in Duitsland zeggen.
Copyright © 2017 R. Harmsen. Alle rechten voorbehouden. All rights reserved.