Scribite le , correction le 21
Le conto de Twitter EsperantoVortoj presenta cata die varie parolas de esperanto pro lassar gente facilemente memorisar los. Al 7me de iste mense assi deveniva visibile un Politika Mapo de Kanado, un mappa politic del Canada. Io commentava:
“Isto es un de mi objectiones contra esperanto: "Kebeko, Kebekio": inacceptabile. Quebec e nihil altere.”
Respondeva le redaction del conto Twitter:
“Kial ne? Q ne ekzistas en esperanta alfabeto. Estas la sama sono, ĉu ne?” (In interlingua: Proque no? Q non existe in le alphabeto de esperanto. Es le mesme sono, nonne?)
Si, le ‘qu’ del nomine original in francese e anglese, e le ‘k’ in le nomines in esperanto, indica le mesme sono. Duo nomines in esperanto, un pro le urbe (Kebeko) e un (Kebekio) pro le provincia Quebec. O Québec, con le accento usate in francese, que in interlingua es facultative.
Sed pro me parolas non es mermente sequentias de sonos. Io ama passionalmente le sonos del parola human. Totevia parolas es plus que sonos, parolas es anque imagines, quasi picturas, conceptualmente pincelate per un pictor dextre, sia illo le natura human e su historia, sia un Deo Creator, a qui crede in Ille. Io non.
Le lingua, trova io, in le qual iste character pictoresc de parolas es le plus conspicue e saliente, es le lingua portugese. In mi opinion quasi cata parola portugese meritarea un loco a un pariete de un museo. Interlingua ha iste qualitate in minor grado, ma interlingua ha le avantage que io pote maestrar lo practicamente completemente. In contrasto le portugese es troppo difficile. Io sempre continuarea facer errores in portugese si io lo faceva un lingua pro uso active e scripte.
Le imagines que forma esperanto saepe non es belle. Illo es mi opinion e mi gusto. Un cosa multo personal.
Io suffre – de un maladia?, no, io non suffre! – io gaude de un forma
anodin de synesthesia: un connexion mental inter litteras, cifras e colores.
Le plus clar connexiones es: ‘a = 6 = rubie’ e ‘r = 3 = verde’.
Altere associationes es minus imperiose, tamen le ‘k’ es plus
jalne, flave o ocre que le q, que potius es un poco gris, blauastre, obscur.
Le ‘o’ al fin del nomine Kebeko lo da un apparentia plus obscur
que simplicemente Kebek haberea e Quebec habe.
Le mesme eveni con Kanado in vice de Canada: le ‘a’ al fin pro me es rubie clar, le ‘o’ es brun obscur, quasi nigre.
Iste imagines o mesme picturas que le litteras de un parola o nomines forma, es pro me importante, es parte del identitate del nomine e lo que indica. Io non apprecia alterar lo sin necessitate.
Le regulas stricte de esperanto non solo muta le aspecto visual de parolas e nomines, ma alsi sovente le accentuation. Mi proprie nomine patronymic, que habe un ultime syllaba atone e mute, con le vocal de reduction schwa (ə), secun le regulas de esperanto deberea devenir Harmseno, con on syllaba extra que in ultra face le penultime syllaba accentuate: Harmseno. Totalmente inacceptabile! Un nomine es como es, e debe tanto como possibile esser scribite como illo es scribite in le lingua original.
In iste dies de facilitates informatic usque poc decennios inimaginabile, mesmo nomines in altere scripturas que le latin non es problematic: on pote combinar formas traditional in le lingua in le qual on scribe, con le nomine original in le scriptura original, como on vide hodie sovente in le Wikipedia: Mecca, Makkah o مكة; Moscova (Москва); Athenas (Αθήνα); etc.
Como nomines de familia, anque nomines de linguas on deberea mantener le mesme: interlingua es interlingua, non interlingvo (interlingvo), e certemente non interlinguao, interlingŭao o interlingvao (con le accentuation alterate secundo le regulas de esperanto: interlingvao)!
Io apprendeva in un gruppo claudite de traductores que alterar nomines personal non es obligatori in esperanto, e in tempores moderne non es sovente facite.
Derecto de autor © 2017, R. Harmsen, tote derectos de copia reservate, all rights reserved.