Rond 21 januari 2008 vond op de aandelenbeurzen een bloedbad plaats, berichtten de media. Nou ja, bloedbad, de koersen daalden met percentages als 5, 8, dan weer 2,8 op een enkele dag. Dat is inderdaad fors. Maar een bloedbad? Overdrijven is ook een kunst.
De Nederlandse regering, bij monde van minister van Financiën Bos (PvdA) meende dat het allemaal wel mee zou vallen: Nederland kan wel een stootje hebben.
Oppositieleider Rutte (VVD) was boos: de media stonden bol van zijn opvatting dat de regering de zaak niet moest bagatelliseren, maar maatregelen moest nemen!
Wat mij dan weer zo verbaast, is dat geen enkele journalist
hem die zo voor de hand liggende, simpele vraag stelde:
Welke maatregelen?
Zijn er überhaupt maatregelen mogelijk tegen een omslag van het sentiment op de beurs, of tegen werkelijke ontwikkelingen in de wereldeconomie? (Het onderscheid tussen die twee is trouwens ook niet altijd even eenvoudig te maken.)
Stond Rutte misschien maatregelen voor zoals Bush die nam? Iedereen krijgt 800 dollar met de raad die zo snel mogelijk uit te geven? Kosten voor de Amerikaanse regering: ca. 150 miljard dollar, geld dat ze helemaal niet hebben, want er is al jaren een veel te hoog begrotingstekort, er wordt daar meer geïmporteerd dan geëxporteerd, en mensen lenen te veel en kopen te veel: daar kwam de crisis toch juist door, dat mensen te diep in de schulden zaten en de rente niet meer konden opbrengen, omdat ze te weinig verdienen en te hoge hypotheken hebben en te veel creditcards?
De oplossing van Bush is dus: los het probleem op door het te verergeren. De regering leent nog meer geld, o.a. van Chinese beleggers (die staatsobligaties kopen), geeft dat aan de Amerikanen, die kopen er Chinese producten voor, zodat het geld weer terugvloeit. Zo werkt economie. Het is een kringloop. Maar zo'n maatregelen heeft dus geen enkel effect, en al helemaal geen positief effect.
Trouwens, de paniek ontstond toch juist nadat bekend werd dat ook Chinese banken geld hadden gestoken in twijfelachtige Amerikaanse hypotheekderivaten?
Nogmaals, staat Rutte voor Nederland ook onzinnige maatregelen voor zoals die van Bush? We zullen het nooit weten, want geen journalist heeft het hem gevraagd. Ik zou het de fractie per e-mail kunnen vragen, maar dat doe ik niet, want kamerfracties houden hun standpunten tegenover mij gewoonlijk geheim.
Ik denk trouwens dat Rutte heel goed weet dat er toch niets aan te doen is. Het gaat hem niet echt om maatregelen, hij bekritiseert alleen de regering. Dat moet hij ook doen, dat is zijn taak als oppositieleider. Maar dan moeten kritische journalisten hem toch aan de tand voelen, en hem dwingen concreet te zijn? Net zo goed als ze politici van regeringspartijen scherp moeten ondervragen over het lakse regeringbeleid (in de ogen van de oppositie) tegenover het beursbloedbad.
Maar ze doen geen van beide. Zijn ze lui? Dom? Gemakzuchtig? Niet materiedeskundig? Onkritisch? Alle vijf tegelijk?
Op 24 januari 2008 meldde de NRC dat Kamerlid Aptroot (VVD) boos is op minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven (CDA). Die had gezegd dat verkopen bij sterk dalende koersen niet slim is. Ik vind dat ze volkomen gelijk heeft: als je dat doet, maak je verlies. Moet iedereen verder zelf weten, maar slim is het inderdaad niet.
Van Bos meldt de NRC dat hij op tv over de minister gezegd had:
“Ik heb vooral begrepen dat ze mensen maant om niet in paniek te raken. Ik denk dat dat een verstandig advies is.”
Bos heeft volkomen gelijk. Mijn mening over het spoeddebat dat de VVD wilde: terecht gezien de rol die ze als oppositiepartij moeten spelen, maar flauwekul blijft het. Het gaat allemaal nergens over. Hebben politici niets belangrijkers aan de orde te stellen dan dit?