Aanleiding 20 januari, tekst
In het nieuwsbulletin net voor ons favoriete sluimerradioprogramma, Met het oog op morgen, even na 23 uur dus, viel mij het volgende bericht op:
“In twee huizen in Emmen zijn veertig dozen met dierengeraamtes gevonden. ’t Zijn beenderen van olifanten, apen, tijgers, beren en girafs. Ook werden ivoren slagtanden gevonden en de schedel van een sneeuwluipaard, een zeldzame diersoort. De bewoners zijn opgepakt, ’t zijn een vader en zoon. De politie van Emmen vermoedt dat ze handelden in dierengeraamtes. D’r was over de skeletten een tip binnengekomen via het telefoonnummer van de dierenpolitie, 144.”
Ik heb het nu ingetikt vanaf de terugluisterservice voor de betreffende uitzending De nieuwslezeres was Freddy van Thijn en het onderwerp begint om 3:28.
Een bericht over slagtanden. En ook nog van ivoor! Ja, dat heb je vaak met slagtanden, dat ze van ivoor zijn. Als ze echt zijn wel tenminste.
Volgens mij heet dat een pleonasme. Of anders een tautologie. Het verschil weet ik niet precies. Type ‘een witte schimmel’.
Op internet is tegenwoordig bijna alles wel te vinden. Zo ook dit: zie Pleonasme en tautologie? van de taaladviesdienst van het Genootschap Onze Taal, en Pleonasme / tautologie van de site ‘taalunieversum’ van de Nederlandse Taalunie.
In dat eerste advies lees ik: “Pleonasmen en (vooral) tautologieën zijn lang niet altijd 'fout'; vaak worden ze bewust toegepast als stijlfiguur.”
Dat de “ivoren slagtanden” uit genoemd bericht per se fout zouden zijn ziet dan ook niemand mij hier beweren.