Antwoorden vóór of na de aangehaalde tekst? Erna! Antwoord onder citaat!


This is a Dutch translation by Peter Elderson of the English original.
Juli 2007: aangepast aan spelling 1995/2005 door R. Harmsen


Telkens weer rijst in nieuwsgroepen de vraag of je je reactie voor, of juist na de aangehaalde tekst moet plaatsen. Naar mijn mening hoort de reactie altijd te volgen op het aangehaalde materiaal, en ik zal uitleggen waarom.

  1. Onderreageren komt overeen met de tijdsvolgorde, en met de volgorde in een gesproken discussie. Als mensen met elkaar praten, hoor je normaal Vraag1, Antwoord1, Vraag2, Antwoord2, en niet Antwoord1, Antwoord2, Vraag1, Vraag2.

  2. Antwoorden boven de aanhaling lijkt het voordeel te hebben dat je de recentste tekst direct ziet, zonder je eerst door allerlei oude tekst heen te hoeven worstelen. Maar dat geldt alleen als er teveel is aangehaald, en dat is nooit goed. Boven antwoorden is dan de verkeerde oplossing van een onnodig probleem.

  3. In een discussiedraad wordt tekst aangehaald om elk bericht op zich begrijpelijk te houden. Zonder aanhaling hangt de nieuwe tekst in de lucht. Maar het hele vorige bericht aanhalen is te veel: de meesten volgen een draad van begin tot eind, of helemaal niet. Het is dus niet nodig alle opmerkingen en details over te nemen: een korte aanduiding van waar je precies op reageert volstaat.
    Bij goede, dus korte aanhalingen zie je de nieuwe tekst eronder net zo snel als wanneer de reactie erboven zou staan. Wie het niet allemaal gevolgd heeft en net in de draad stapt, is een kort citaat misschien niet genoeg. Maar die kan eenvoudig terugbladeren naar de voorgaande berichten, en als die inmiddels vervallen zijn dan zijn ze bijna altijd te vinden via een dienst als het voormalige DéjàNews, nu Google. Ook maillijsten hebben meestal archieven. Het is volstrekt niet nodig om om deze reden complete berichten aan te halen.

  4. Een enkel kort citaat met een enkele reactie erboven is net zo duidelijk als een met de reactie eronder. Maar zo'n eenvoudige uitwisseling kan uitgroeien tot een draad waaraan meerdere mensen meedoen. Het is dan al snel niet meer te volgen als de een onderreageert en de ander boven. In één forum moeten mensen dus dezelfde stijl aanhouden, en omdat mensen vaak in verschillende forums deelnemen, is het 't handigst als iedereen dezelfde stijl hanteert. Iedereen weet dan altijd zeker hoe het goed is. Naar mijn mening geldt dit net zo goed voor een een-op-een uitwisseling via e-mail, omdat dat met 1 CC al een klein forum wordt.

    Kijk maar wat er gebeurt als aanhaalstijlen door elkaar worden gebruikt:

    >>> Reactie op reactie op oorspronkelijke stelling.
    > Oorspronkelijk bijdrage
    >> reactie op oorspronkelijke stelling

    Dit maakt het lastig om te zien wie met welke tekst op wie reageert. Als uitsluitend de tekst waarop gereageerd wordt aangehaald is, is het niet zo'n probleem, maar wel als ook de voorafgaande tekst overgenomen is. Nu moet dat zoveel mogelijk vermeden worden, in het algemeen moet je alleen datgene aanhalen wat nodig is om de lijn van de discussie te kunnen volgen. Maar in een lange vertakte discussie met meerdere deelnemers zijn (korte) aanhalingen van drie of vier niveaus diep toch vaak nuttig.

  5. In discussies ontwikkelen zich vaak verschillende aspecten, waarop afzonderlijk gereageerd wordt. Je kunt dan voor elk aspect een nieuwe subdraad starten, maar zeker als verschillende mensen dat tegelijk doen gaat door de versnippering het verband verloren. Dit wordt opgelost door per aspect een korte aanhaling te doen, gevolg door de reactie op dat aspect. Zodoende is er geen misverstand over welke reactie waarop slaat. Met bovenreageren, zeker met meerdere deelnemers, wordt de discussie snel niet meer te volgen.

    Ook hier geldt, je weet nooit of een eenvoudige reactie niet tot een vertakte draad leidt. Daarom is een regel als "bij eenvoudige uitwisseling erboven reageren, en anders eronder" niet werkbaar. Vertakking zit in een klein hoekje: het is al genoeg als iemand reageert op een vraag, en een derde reageert op de opmerking van de tweede en in datzelfde bericht op de (aangehaalde) oorspronkelijke vraag.

  6. Programma's voor e-mail en groepsdiscussie kunnen een bepaalde stijl van aanhalen bevorderen of bemoeilijken. Zoals ik het zie, bemoeilijken sommige nieuwe berichtenprogramma's het goed reageren. Wat is goed? Als ik de Reply gebruik, wil ik niet dit zien:


    CURSORPOSITIE
    ---- Oorsponkelijk bericht -----------
    Van: Iemand <iemand@dezeprovider.nl>
    Aan: IemandAnders <iemandanders@dieprovider.nl>
    Datum: Donderdag, 1 januari 1999, 00:01
    Onderwerp: Een saai draadje voor het nieuwe jaar
    
    Niet in regels verdeelde tekst van het bericht, alinea loopt door in zelfde regel.
    

    maar wel:


    Someone <someone@thisprovider.nl> wrote:
    > In regels verdeelde tekst van bericht
    > alinea gaat verder in volgende regel
    
    CURSORPOSITIE
    

    De eerste manier bevordert het laten staan van het complete vorige bericht, inclusief alles wat niet nodig is. Het aanhalen van aanhalingen wordt een zooitje. Deze methode wordt vooral bevorderd door een softwarefabrikant die tot voor kort het hele internet maar niks vond, en een die het enkele jaren daarvoor hielp populariseren.

    De tweede manier maakt het makkelijk om te wissen wat niet strikt nodig is, alleen te laten staan wat onmisbaar is, en snel mijn commentaar toe te voegen. Aangehaalde aanhalingen zijn gemakkelijk te onderscheiden. Deze stijl is voor UNIX software al gebruikelijk sinds vele jaren voor internet de massa's bereikte, en heeft zich in de praktijk bewezen.

  7. Het ASCII-teken '>' dat meestal gebruikt wordt om aangehaalde tekst te markeren, is waarschijnlijk een imitatie van een verticale streep in de linker kantlijn. Het oogt niet zo fraai als een echte streep, maar het werkt op elk systeem dat platte tekst ondersteunt. Aanhaalniveaus kunnen worden onderscheiden doordat de berichtopmaker er bij elke reply een '>' bijzet. Omdat boven de aangehaalde tekst alleen de vorige auteur staat, wat de meeste berichtenprogramma's doen, blijft het (als je de conventie kent) duidelijk wat elke auteur toegevoegd heeft, en wat hij aangehaald heeft.

    Bij een horizontale scheiding, zoals het gevreesde

    --- Oorspronkelijk bericht -----------
    

    is het veel moeilijker: je ziet wel wie wat geschreven heeft, maar niet in welke volgorde, en wat er geschreven werd als reactie op wat.
    Een probleem met de '>' als ware het een verticale streep is dat er harde returns in de tekst komen. Moderne tekstverwerking vermijdt dat: harde returns beëindigen niet een regel maar een alinea, en regelovergang worden afhankelijk van papierformaat, kantlijnen, of venstergrootte toegevoegd. Dat vermijdt het herformatteren van het bestand als een woord toegevoegd of verwijderd wordt.
    Dit gaat ook op voor discussieberichten, behalve dan dat in aangehaalde tekst normaal niet toegevoegd of gewist wordt. Je wist alleen complete alinea's om de noodzakelijke over te houden. Daarom is het geen probleem als de software bij het aanmaken van het citaat, de tekst in passende lengtes verdeelt alvorens de citeerhaken ervoor te zetten.