Zodra je publiceert?

Citaat

En zodra je iets publiceert in boekvorm of op internet, ligt het copyright bij de auteur; je hoeft dat niet ergens te deponeren.

Dat is pertinent onjuist. Dat wil zeggen, je hoeft het inderdaad niet ergens te deponeren, dat deel van de zin klopt wel.

Maar je verkrijgt het auteursrecht op een werk niet door het te publiceren. Niet als boek en ook niet op internet. Het auteursrecht op een werk heb je zodra je het werk maakt; waaraan dan wel een zekere originaliteit en creativiteit te pas moeten komen, want anders maakte je geen werk in de zin der wet.

De Auteurswet 1912 is niet eens zo erg moeilijk te lezen of begrijpen, dus ik zoek het gewoon daar even in op:

Artikel 1
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.

Het “recht van den maker van een werk”, staat er, dus het maken is bepalend, niet een eventueel publiceren.

Wel een belangrijk onderscheid. Mij is een geval bekend van een werk dat nou juist niet gepubliceerd was, omdat de maakster dat niet wil, maar waar volgens rechters resp. raadsheren (van rechtbank en gerechtshof) wel degelijk auteurs­recht op rustte, reden waarom anderen het werk niet zonder toestemming mochten publiceren, ook geen delen eruit. En ook niet een beetje veranderd, met iets andere woorden, want dat vond het gerechtshof een ongeoorloofde bewerking van het werk.

Ik schreef hier over die kwestie. Heel langdradig. Daar ook ergens verwijzingen naar gerechtelijke uitspraken. Hopefully not TL;DR. En anders is het ook niet erg. Zie maar, vrijheid blijheid.

Met bronvermelding

Ik citeerde net, en dan moet ik natuurlijk wel netjes volgens de wet (artikel 15a lid 1) aan bronvermelding doen. Een beetje laat in mijn stukje, hopelijk dan toch geldig. Dat ik het nu pas doe, is omdat ik niet steeds een hetzelfde opgebouwd artikel wil schrijven, dat wordt saai en vervelend, dus ik dacht: “ik val eens met het citaat in huis en ga meteen vertellen wat ik ervan vind en waarom en hoe het volgens mij wel in elkaar zit en waar ik dat dan wel vandaan haal. Daarna komt die bronvermelding nog wel een keer aan bod.” Moet kunnen, toch? Zo niet, te laat, het is al gebeurd.

Welnu, die zin kwam uit een artikel in het AD (denk ik, in de link zit “/ad/”) getiteld “Hallo Karwei, die tekst is van mij!”, geschreven door Jeroen Schmale.

Ik neem aan dat het in de krant van vandaag stond, want in de link (alweer) stond “20151105”. Verder staat er geen publicatiedatum bij, niet bij Blendle waarvia ik het lees.

Qua bronvermelding: ik zou wel zoals mijn gewoonte is een link willen geven, maar ik weet niet of zo’n Bendle-webbladzijdeadres persoonlijk voor een be­paalde lezer is (er zit wel een nummer in van 7 cijfers) of algemeen voor ieder­een die het zou willen lezen. Ik zet de link dan maar alleen in een commentaar in de HTML waarin mijn stukje geschreven is.

Wat was er aan de hand?

Het stukje in het Algemeen Dagblad gaat over dichteres Merel Morre die opeens bij de Karwei een gedichtje van haarzelf op een product zag – of nee, ze werd er door iemand anders op gewezen; zo zie je maar hoe parafraseren snel tot een onzuivere weergave kan leiden.

Ze protesteerde, Karwei verwees naar de behangfabrikant Graham & Brown, woord­voerder Sandra Boes gaf meteen toe dat het een fout was (nee, niet met­een, maar al snel wel). Er wordt onderhandeld over een financiële schikking en over eventuele verdere samenwerking op basis van een nette licentie, zoals het hoort.

Eind goed, al goed.

Basiskennis

Het verbaast mij wel dat zowel die mevrouw Sandra Boes (wier woorden echter mogelijk niet helemaal goed zijn weergegeven?) als stukjesmaker Jeroen Schmale kennelijk niet goed weten hoe auteursrecht in elkaar zit. Ik zou denken dat dat gesneden basiskenniskoek hoort te zijn voor elke journalist resp. mede­werker die er naar eigen zeggen zelf regelmatig mee te maken heeft: “En ons gebeurt het ook regelmatig dat andere bedrijven onze motieven plagiëren, daarom zijn wij hier heel alert op.

Maar ja, niemand is perfect, ik ook niet, een foutje is gauw gemaakt, mis­ver­standen ontstaan en worden opgehelderd, en in dit geval maakt het verschil toch geen verschil. Niks aan de hand dus. Zinloos stukje weer van mij, zoals zo vaak.


Aankondiging op Twitter.


Copyright © 2015 van R. Harmsen, alle rechten voorbehouden.