Vragen naar de bekende weg. Dat is een uitdrukking die betekent: iets aan iemand vragen terwijl je het antwoord zelf al weet, of makkelijk had kunnen weten door even na te denken of het op te zoeken, of had moeten weten door het te onthouden of op te schrijven.
In het dagelijks leven kan dat snel irritant worden, als het te vaak gebeurt. In het zakenleven en bij de (semi-)overheid veroorzaakt het bovendien onnodige kosten, en dus (altijd positief blijven!) mogelijkheden tot besparing.
Bij de post van iemand, die ik soms wat administratieve ondersteuning bied, zag ik laatst een brief van het CAK. ‘CAK’ betekent Centraal AdministratieKantoor. Het is een instelling die allerlei bijdragen int die mensen moeten betalen voor zorg, en die omgekeerd ook bepaalde tegemoetkomingen uitbetaalt.
En bij dat laatste gaat het soms mis. Want dan weten ze zogenaamd opeens het rekeningnummer niet. En dan gaan ze een brief sturen met een invulformulier en een antwoordenvelop met een antwoordnummer erop.
Het formulier ziet eruit alsof het geschreven nummer door een machine leesbaar zal zijn. Maar dan moet het afgeknipte formuliertje wel eerst uit de envelop (ook machinaal? of met de hand?) en in de leesmachine. Enig handwerk komt er vast wel aan te pas.
Ik schat daarom de portokosten (heen en terug) en de afhandelingskosten op zeker een paar euro. Misschien wel tien. Op zich geen schokkend bedrag, maar als het gebeurt in tienduizenden of zelfs honderdduizenden gevallen (en gezien de vergrijzing is dat niet ondenkbaar), gaat het al snel over tonnen of miljoenen, die beter besteed hadden kunnen worden, bijvoorbeeld aan die steeds maar duurder wordende zorg.
De brief is van 1 oktober 2012 en betreft de “Compensatie eigen risico 2012”.
(Ik vind het niet handig dat de politiek mensen eerst iets laat betalen en dan later weer een compensatie teruggeeft. Beter zou zijn simpele en rechtvaardige regelingen te maken, zonder heen-en-weergeschuif. Maar dat is een ander onderwerp.)
In die brief staat dan:
“Op dit moment is uw rekeningnummer niet bekend bij ons. Met de antwoordkaart kunt u uw rekeningnummer aan ons doorgeven.”
Dat is dus onzin, want de betreffende persoon betaalt al een paar jaar elke maand een eigen bijdrage, eerst voor zorg zonder verblijf, later voor zorg met verblijf. En dat consequent altijd van hetzelfde bankrekeningnummer. In de brief staat keurig het burgerservicenummer vermeld en ook naam en adres klopten. Dus ze weten bij het CAK maar al te goed om wie het gaat. Waarom weten ze dan niet het bankrekeningnummer?
Dat is toch onhandig en verspillend?
Toen ik de brief zag, had ik de neiging heel boos te worden, omdat me bijstond dat precies hetzelfde vorig jaar ook al gebeurd was. Niet alleen weten ze een nummer niet dat ze wel hadden kunnen weten, maar als je het dan verstrekt, dan zetten ze het ook nog eens niet in hun systeem??!?
Maar toen ik het nakeek, bleek het iets anders in elkaar te zitten. Vorig jaar ging het namelijk over iets anders, de Wtcg. Dat betekent ‘Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten.’ Vast een ander deelsysteem in de IT-infrastructuur van het CAK.
Maar ook over die Wtcg kwam dit jaar opnieuw een brief, gedateerd 15 november 2012. Gelukkig niet om weer het rekeningnummer te vragen, dat ze dus vorig jaar al ten overvloede is medegedeeld. In de brief staat allerlei informatie over de voorwaarden en er zit een folder bij. Toch ook een formulier om het bankrekeningnummer op te kunnen geven. Als het niet ingevuld staat, maar dat staat het nu gelukkig wel. Dus ze hebben het de vorige keer wel in het systeem gezet.
Het formulier kan ook dienen om het wel bekende nummer te wijzigen. Dat vind ik ook al overbodig en dus verspillend. Hoe groot is de kans dat iemand de tegemoetkoming elke keer op een andere rekening wil ontvangen? Zo ja, dan boekt die dat zelf maar over. En als de rekening is opgeheven, dan reageert de bank heus wel.
Ik heb zulke dingen in het verleden bij de belastingdienst ook wel meegemaakt. Dat je jaren achtereen braaf belasting betaalt, altijd vanaf dezelfde rekening (dat nummer hebben we namelijk al ruim 30 jaar!) en soms krijg je ook iets teruggestort. Ook op hetzelfde rekeningnummer.
En toch krijg je dan plompverloren zo’n zinloos zeurbriefje met “Uw rekeningnummer is helaas niet bij ons bekend.”
Slaat nergens op.
Ik heb zelf in de IT gewerkt. Daardoor weet ik dat wat simpel lijkt en voor de hand ligt, toch heel ingrijpend en bewerkelijk kan zijn om te realiseren. Ik heb er dus wel begrip voor dat deze zaken bij het CAK niet in orde zijn.
Het gaat niet vanzelf om gegevens die verschillende deelsystemen nodig hebben, één keer centraal op te slaan en dan gemeenschappelijk te benaderen. Daar moet je wat voor doen.
Ook kun je betalingen ontvangen en verwerken zonder acht te slaan op de rekening waarvanaf het betaald is. In theorie is zelfs niet altijd een tegenrekening bekend, bijvoorbeeld bij een contante betaling bij een postkantoor of bankfiliaal. Maar kan dat tegenwoordig überhaupt nog? Doet iemand dat? Zo ja, dan kost het vast geld. En irritant veel ook, om het te ontmoedigen.
Nog iets wat ik begrijp: het CAK moet zorgvuldig met gegevens omgaan en rekening houden met privacyregels. Maar als ze het burgerservicenummer en naam en adres al weten, en een goeie reden hebben om dat te weten, dan mogen ze wettelijk het bankrekeningnummer toch zeker ook wel opslaan? Ze hebben dat immers nodig om hun taak goed te kunnen uitvoeren. En dan mogen ze het gegeven bewaren.
Dus: makkelijk is het niet, maar het kan wel, handig en efficiënt werken. Hier liggen m.i. zeker mogelijkheden om geld te besparen. Veel geld.
“In hun systeem”. Letterlijk dan.
Ik hoorde een tijd geleden iemand die een stuk jonger is dan ik, zeggen “zet het in je systeem”, in een kennelijk figuurlijke betekenis van ‘wen er maar aan, stel je erop in’ of ‘onthoud het voor de volgende keer’.
Of zou dat toch letterlijk bedoeld zijn geweest? Later niet meer gehoord, dus kennelijk geen moderne mode-uitdrukking. Of dat wel even geweest maar niet beklijfd? Maar eens navragen.
Mogelijk komt de uitdrukking uit het Engels, of is die zelfs letterlijk vertaald Engels (‘Put it in your system’) en is er verband met een nummer met die titel, van de hiphopgroep D.I.T.C..
Copyright © 2012 van R. Harmsen, alle rechten voorbehouden.