Samen in de huiskamer en in bed luisteren we meestal (via Sonos en internet) naar NPO1, NPO2 en NPO6, wat tegenwoordig heet: NPO Soul & Jazz. Allemaal leuk op z’n tijd, maar het kan ook gaan vervelen. Bij toeval (her)ontdekten we recent, op een zondag, NPO5, waarop een heleboel programma’s nog te horen zijn waarvan wij dachten dat ze al 10 of zo jaar geleden gestopt waren: De Sandwich met Jacques Klöters, Andermans Veren met Kick van der Veer, Goudmijn met Stefan Stassen, Adres Onbekend met Ron Kas, en Theater van het Sentiment met (nu, vroeger niet, dacht ik) Astrid de Jong (we kennen haar van andere programma’s).
Ook door de week bekende programma’s, zoals de Arbeidsvitaminen. Al vanaf 19 februari 1946, staat in de Wikipedia! Nieuw wat ons betreft is ‘De Max!’, van, zoals de naam al doet vermoeden, Omroep Max, de omroepvereniging die ooit begon als 50-plus-alternatief, naast alle andere zenders en omroepen die zich alleen maar op jongeren meenden te moeten richten, terwijl de bevolking daar voor een steeds groter gedeelte niet meer uit bestond.
Inmiddels zijn we geen vijftigers, maar zestigers, en we voelen ons (op z’n tijd en alles met mate) best thuis op wat NPO5 toch eigenlijk wel is: een ouwelullenzender. Maar dat bedoel ik dan als gezellig compliment en niet negatief.
‘De Max!’ dus, had ik het over. Het wordt gepresenteerd door Henkjan Smits, ooit landelijk bekend geworden door Idols, en Manuëla Kemp. Manuëla Kemp heb ik eens zien en horen optreden in het theater, samen met Ramses Shaffy. Nou ja samen, hij had net z’n heup gebroken, was er niet best aan toe en kon niet veel meer. Vandaar dat de theatertour vooral een ode was door enkele zangeressen. Wie was de andere of waren de andere? Weet ik niet meer. In maart 1997 was dat, blijkt. Martine Grünwald, staat hier, en Rolinha Kross (kan ik me wel herinneren; in de krant stond ten onrechte Rolhina). Zoals in de Wiki staat zong ze inderdaad o.a. met de groep Mazzeltov, daar hebben we een cd van. Zoek, zoek, Tsores & Cheyn, uit 2002. Ook een optreden van bijgewoond, 13 oktober 2002, in die groep speelde ook Gregor Schaefer, die ik kende van Csókolom.
Van de cd herinner ik me (van een vakantie in Frankrijk, toen we de cd in de auto draaiden) dat Rolinha Kross in het Ladino zong, niet in het Jiddisj. Bij herbekijking en -beluistering blijkt: ook in het Jiddisj.
Gisteravond, rond 18:50 dacht ik, hadden ze het in ‘De Max!’ over de grauwe schildwantsen, die schijnen op te rukken. Op de een of andere manier zei Henkjan Smits toen dat hij wel houdt van mierezoet (dat moet je zeker mierenzoet spellen? maar dat doet er nu niet toe; en het woord is mierzoet, denk ik), maar dat hij geen mieren in zijn huis wil hebben. (Terugluisteren: 42m26s. Het was naar aanleiding van de, inderdaad, mierzoete muziek van The Osmonds, zoals Puppy Love.)
Toen dacht ik: waar komt dat woord vandaan of waar slaat het op? Zijn mieren dan zoet? Ik zou eerder verwachten zuur, want ze bevatten toch mierenzuur? Ik heb nooit mieren gegeten en heb ook geen plannen.
Ik googelde maar eens op ‘mierzoet wiktionary’ en vond als eerste (waar dat woord mierzoet vandaan komt weet ik overigens nu nog steeds niet) deze Engelse pagina. Daar staat dat mierzoet betekent: cloyingly sweet. Cloyingly? Nou ben ik toch al 63 en vanaf m’n tiende of twaalfde met Engels bezig, maar dat woord heb ik nog nooit gezien!
Cloyingly, in an excessively sweet manner, in a cloying manner; with distasteful excess. Ja, daar kan ik me iets bij voorstellen. Ik hou zelf van simpel, basic, een beetje opsmuk mag wel, maar niet te veel, niet exceeding. Een goed woord om te onthouden dus, dat cloying, unpleasantly excessive, en cloy, vullen, volproppen.
De etymologie is, zegt de Wiktionary: “From an aphetic form of Middle English acloyen, from Old French enclouer, encloer, from Vulgar Latin *inclāvāre, from Late Latin clāvāre, present active infinitive of clāvō, from Latin clāvus.” Het zal allemaal wel.
Ook een leuk en nuttig Engels woord: to flounce. Geleerd op Facebook in de Vertalerskoffiehoek (link werkt alleen voor ingeschrevenen). Het woord betekent: met veel misbaar weglopen van een online forum. Urban Dictionary: “To leave an internet group or thread with exaggerated drama; deleting posts, notifying mods and or group users, and cross-posting on other groups to draw attention to the drama.”
Er staat ook bij: “Comes from the original use of gathering up skirts and petticoats and leaving in dramatic, impatient and exaggerated movements.”, maar dat kan niet waar zijn, omdat die twee betekenissen een verschillende etymologie hebben, vindt Collins Dictionary: Het weglopen is “C16: of Scandinavian origin; compare Norwegian flunsa to hurry, Swedish flunsa to splash”, en de petticoatbetekenis: “C18: from Old French fronce wrinkle, from froncir to wrinkle, of Germanic origin”.
Deed me denken aan de uitspraak van Eva Jinek, jaren geleden: “If you got ’m, flaunt ’m”. Als je ze heb, kan je er beter mee pronken. Ook dat woord flaunt kende ik tot dat moment niet. Maart 2009.
Ook een mooie: fickle. De te vroeg gestorven Sandy Denny, nog van voor Fotheringay en voor Fairport Convention, met The Strawbs, in het prachtige lied – solo uitgevoerd, zang en gitaar: Who knows where the time goes. Hier en hier ook los. Uit 1967, maar pas op 24 september 2018 door mij opgemerkt. Hoewel, nu ik het nakijk blijkt dat ik op 4 maart 2011 al een van de vele coverversies had genoteerd: door Kate Rusby. Maar die haalt het bij nader inzien niet bij het origineel in de oudste versie. Ruw en kaal is beter. Anything else is cloying.
“Sad deserted shore. Your fickle friends are leaving.”.
Huiswerkopgave: zoek zelf maar op wat het betekent, en uit hoe dat in het geheel van de lyrics past.
Auteursrecht © 2018 van R. Harmsen, alle rechten voorbehouden, all rights reserved.