Op 24 december 2007 schreef Ruud Harmsen: (hé, dat ben ik zelf!)
“Dat ik spontaan op gevoel reageerde, niet beredeneerd overwegend, laat zien dat dit in mijn taalgevoel zit ingebouwd.”
‘Zit ingebouwd’ is synoniem met ‘is ingebouwd’. Deze volgorde is alleen mogelijk bij een werkwoordelijke in plaats van bijvoeglijke interpretatie. Van een bewuste inbouwactie door iemand of een daadwerkelijke inbouwactie door iets is echter geen sprake geweest. Deze volgorde is hier dus fout.
27 november 2007: het Openbaar Ministerie in een mededeling:
“Uit het onderzoek is gebleken dat De Hond niet is betrokken bij het hacken van de email van de advocaat.”
‘Is betrokken’ betekent dat iemand anders hem er eventueel bij zou hebben betrokken. Bij ‘betrokken is’ kan het initiatief ook bij hemzelf hebben gelegen, is dat zelfs waarschijnlijk.
Juridisch een zeer relevant verschil, lijkt mij! (Ook al gaat de mededeling erover dat van betrokkenheid nu juist geen sprake is.)
Het lijkt mij duidelijk dat hier niet gedoeld wordt op het ontbreken van actieve pogingen van iemand anders om Maurice de Hond erbij te betrekken, want het gaat hier over eventuele strafbaarheid van laatstgenoemde, niet over die van een ander.
Deze formulering is dus foutief. Merkwaardig dat zelfs juristen, die toch bekend staan om nauwkeurig en eenduidig taalgebruik, zo’n fout maken.
De Volkskrant van 14 maart 2007:
“Google heeft in een reactie laten weten dat het ervan is overtuigd dat rechtbanken zullen oordelen dat YouTube er alles aan heeft gedaan om het auteursrecht te eerbiedigen door ‘verboden’ filmpjes er zo veel mogelijk uit te zeven en alleen korte fragmenten te tonen.”
Zoals het er nu staat betekent het dat Google dat eerst niet wilde geloven, maar iemand heeft een tijd op ze ingepraat en ze uiteindelijk toch weten te overtuigen.
Maar dat was niet bedoeld, denk ik. Ze hebben de overtuiging, ze zijn het van mening, ze vertrouwen erop dat het zo zal gaan. Steeds al, niet nadat ze daar eerst heel anders over dachten.
In dat geval is alleen de vorm ‘overtuigd is’ correct.
In het programma Pauw en Witteman op 12 maart 2007 maakte advocaat Gerard Spong de fout (voorzover het echt fout was, zie onder) spontaan.
Paul Witteman (ca. 21:09) stelde dat Spong vindt dat iedereen een goede verdediging moet krijgen, maar dat hij zelf Bouterse niet zou willen verdedigen. Hij bevestigt dat als volgt:
“Nee dat klopt, omdat je als advocaat nooit de verdediging van iemand op je moet nemen als je d’r zelf erg persoonlijk bij bent betrokken.”
Dit voorbeeld laat wederom zien dat mijn verzet een reeds verloren strijd is, aangezien deze fout hier niet door een eindredacteur werd aangebracht, maar in een spontaan gesproken zin voorkwam (al is Gerard Spong natuurlijk als strafpleiter iemand die ook zijn gesproken zinnen zorgvuldig opbouwt; misschien zelfs te zorgvuldig?).
Wel twijfel ik zelf of wat hij zei wel echt fout was. Ik denk dat hij bedoelde dat er in hem een emotionele betrokkenheid aanwezig is, die hem zou verhinderen zijn werk goed te doen bij een eventuele verdediging van de dader(s) van de zogeheten decembermoorden in Fort Zeelandia. Het gaat dan om een toestand, een situatie, een omstandigheid. De nadruk ligt niet op iemand of iets dat hem er actief bij betrok. Dan is m.i. alleen ‘betrokken bent’ correct.
Aan de andere kant was er natuurlijk wel een actief handelen, namelijk de moorden of executies zelf, waarvan o.a. vrienden en collega’s van Spong het slachtoffer werden. Het is echter nauwelijks voorstelbaar dat de daders de slachtoffers geselecteerd hadden met de speciale bedoeling om de heer Spong emotioneel bij de kwestie te betrekken, zodat hij later Bouterse niet zou willen verdedigen. Daarom vind ik dat ‘bent betrokken’, zoals Spong het formuleerde, wel degelijk fout is.
NRC van 3 maart 2007:
“Naar eigen zeggen is Arib gevraagd omdat ze is begaan met de vrouwenrechten.”
Dit ‘is begaan’ is naar mijn mening echt een taalfout, er had moeten staan: ‘begaan is’. Zoals het er nu staat betekent het dat iemand over mevrouw Arib is heengelopen (of ‘heengelopen is’, dat maakt dan weer niet uit), en dat die persoon vermoedelijk ook een spandoek bij zich had om te demonstreren voor vrouwenrechten.
Dat is duidelijk niet de bedoeling van het krantenartikel, dus dan had het er ook niet moeten staan.
Copyright © 2007 R. Harmsen. Alle rechten voorbehouden, all rights reserved.