Tracta

Le 9 e

Reflexive o no

Ja annos io lucta con le question si on usa ‘tractar de’ o ‘se tractar de’. In portugese in 2010 io ha ommitite ‘se’ duo vices e usate lo un vice. Secundo mi memoria correctiones per mi professora de tunc jocava un rolo, ma un preversion que ancora io habe non es differente in iste respecto. In mi traduction de 2015 in interlingua il ha ‘tracta’ sin ‘se’ un vice e duo vices con illo. Io debe haber pensate que il ha re isto un differentia inter le portugese e le interlingua.

Ma hodie (e ja le 15 de octobre 2014, io vide in un nota que io habeva oblidate) post investigationes mi opinion es que ille linguas functiona equalmente, e melioration de mi texto in interlingua es necesse. Le differentia inter ‘tractar de’ sin e con ‘se’ corresponde in nederlandese con le distinction inter ‘gaan om’ e ‘gaan over’. Un differentia subtil, hinc mi problemas in seliger le forma correcte. Plus clar in nederlandese assi:
se tractar de – betreffen – gaan om
tractar de – behandelen – gaan over.

Alsi, ‘se’ appare si le subjecto, lo que face le tractar, non es mentionate, e es reimplaciate in interlingua e francese per ‘il’.

Exemplos in linguas fonte

Pro plus clarificar le differentia, io lista exemplos que io trovava in linguas romance, que forma le base del vocabulario de interlingua.

Fonte: Prisma Nederlands-Italiaans, © 1981, 1993
nl: gaan over: De lezing gaat over Heidegger.
it: trattare di: La conferenza tratta di Heidegger.
nl: gaan om: Het gaat om de intentie.
it: trattarsi: Si tratta dell’intenzione.

Fonte: Prisma Nederlands-Spaans, © 2007
nl: gaan over: Het boek gaat over Napoleon.
es: tratar de: El libro trata de Napoleon.
nl: gaan om: Het gaat om het volgende.
es: tratarse de: Se trata de lo siguiente.

Fonte: Porto Editora Neerlandês|Português © 2003–2018
nl: gaan over: Dit boek gaat over de oorlog.
pt: tratar de: Este livro trata da guerra.
nl: gaan om: Daar gaat het om.
pt: tratar-se de: É disso (mesmo) que se trata.

In Linguee on pote trovar exemplos, multes del Union Europee, con le italiano tratta di, que in espaniol sovente, ma non sempre, es traducite in le mesme maniera. Anque con le portugese como le altere lingua.

Tres ex quatro

Pro le eligibilitate de parolas pro interlingua le portugese e espaniol es reguardate como unitate, ergo con le italiano nos ora ha duo linguas, non le tres que es requirite. Pote le anglese adjuvar? Secundo le Collins Dictionary ‘to treat’ pote ser usate pro exprimer
2. to deal with a subject in writing or speech; speak or write (of)
4. to deal with (a subject) in writing, speech, music, painting, etc., esp. in a specified manner or style.

Le Wiktionary da exemplos simile. E in le Interlingua-English dictionary il ha: tractar de (un thema, etc.) to treat (of) (a topic, etc.);

Isto es un del sensos de que tracta iste articulo mie. Ma le altere maniera non es possibile. On non pote dicer in anglese *«Here it treats itself of the verb ‘tractar’» pro traducer «Hic il se tracta del verbo ‘tractar’».

Es illo un problema? Es le existentia de un parola, con le mesme etymologia e significato crude, bastante pro contar lo in le regula de seliger un parola in interlingua? O es il necesse alsi reguardar le maniera de usar lo? Le Introduction al Interlingua-English Dictionary parla dein formas e significationes corres­pondente”. Legente le argumentation in le punctos 1, 2 e 3 io es inclinate a dicer: le presentia de ‘to treat’ in anglese justifica ‘tractar de’, ma alsi ‘se tractar de’ in interlingua.

Francese

Le francese es differente. De facto io trova:
Fonte: Wolters SterWoordenboek Frans-Nederlands, © 1996
fr: traiter de.
nl: bespreken; onderhandelen (over); gaan over, spreken, schrijven over (~ d’un sujet)

Ma io non trova exemplos de isto in Linguee o alibi in le rete. E como in anglese, illo coperi solo le uso non-reflexive de ‘tractar’ in interlingua.

Pro le variante reflexive, le expression normal in francese es s’agir de. In le Wiktionary il ha le sequente exemplos:

fr: agir (reflexive, followed by de).
en: to be, be all about, be a question of
fr: Dans le livre il s’agit d’une femme perdue.
en: The book is about a lost woman.
fr: Il s’agit de vous en tirer honorablement.
en: It’s all about you getting out of there honorably.
fr: Dans la vie; il s’agit de faire son devoir.
en: Life is all about doing your duty.
fr: Il s’agissait de choisir entre les ducs.
en: It was about choosing between the two dukes.

Naturalmente il existe in anglese ‘to act’, in italiano ‘agire’ e in portugese ‘agir’. (Le espaniol non sembla haber un parola correspondente.) Ma necun de ille linguas usa le parola como le francese lo usa in «s’agir de». Ergo existe in interlingua ‘ager se de’ como synonymo de ‘tractar se de’? Io dicerea no, ma in le dictionario nederlandese-interlingua de Piet Cleij il ha:

boodschap, oppassen is de -- : il se age de facer attention
gelden, het geldt ons belang : il se age/se tracta de nostre interesse
om, waar gaat het --? : de que se age/se tracta?
sprake, er is hier -- van : il se age/se tracta hic de, on parla de
volgend, het gaat om het --e : il se age de isto
gelden /WW/ : (betreffen) concerner, toccar, ager se de, tractar se de

Toma Macovei anque mentionava: “impers. esser question: il se age de, de que il se age?

Illo reposa solo sur le francese. O pote nos anque involver le germano, que ha le expression ‘es handelt sich um’? ‘Handeln’ e ‘ager’ ha le mesme significato, ma non le mesme etymologia. Esque le russo salva iste uso in interlingua? Io non sape, proque io non sape russo, e Google Translate non es facile a usar con phrases de iste typo, anque proque le anglese es sempre usate como lingua intermedie.


Derecto de autor © 2018, R. Harmsen, tote derectos de copia reservate, all rights reserved.