Mendes da Costa

; oorspronkelijk een noot bij mijn artikel Clairy Polak: Sérgio Mendés van 10 september jongstleden. Al schrijvend opgewaardeerd tot zelfstandig artikel.

Joseph Mendes da Costa

Een bekende Nederlander met de naam Mendes is Joseph Mendes da Costa.

Is hij inderdaad zo bekend? Voor mij wel, maar dan alleen om de volledig triviale reden dat een vermoedelijk naar hem genoemde laan op de fietsroute naar onze tandarts ligt. Trivialer en irrelevanter kan het bijna niet, wat voor mij dan weer een goede reden is het toch maar even op te schrijven en te vermelden.

Ik had ook geen flauw benul dat hij beeldhouwer was. Een kunstkenner ben ik dan ook beslist niet en van beeldhouwen (niet *beeldhouden, zoals sommige mensen wel eens zeggen of schrijven) weet ik echt helemaal niks. Nooit te oud om iets bij te leren.

Als ik weer eens langs het naambord van zijn laan fietste, dacht ik altijd dat Mendes da Costa een filosoof was. Maar dat komt doordat ik hem verwarde met Baruch Spinoza. Heel iemand anders uit een heel andere tijd. Zo dom en onontwikkeld ben ik nou. Het zou verboden moeten worden.

Verdrijving

Gezien de naam van de beeldhouwer en die van zijn vader (Moses Mendes da Costa), moeder (Esther Teixeira de Mattos), vrouw (Anna Jessurun de Mesquita) en zwagers (Samuel Jessurun de Mesquita en Joseph Jessurun de Mesquita), was hij ongetwijfeld van Joods-Portugese afkomst.

Vandaar dat in elk geval de oorspronkelijke uitspraak van de naam gelinkt kan worden aan de Portugese taal, zoals ik hier deed, al ging het daar dan om de Braziliaanse Sérgio Mendes.

Dat hij ook die naam draagt, impliceert overigens niet dat hij ook Joods moet zijn, omdat Mendes, net als Da Costa, Teixeira en De Matos (modernere spelling van De Mattos), los van afkomst algemeen voorkomende Portugese achternamen zijn.